Wymagania ADR dla pojazdów AT — pozostałe pojazdy-cysterny niebędące FL/OX

Pojazd AT to „zwykła” cysterna w świecie ADR — przeznaczona do przewozu towarów niebezpiecznych w zbiornikach (stałych/odejmowalnych), kontenerach-cysternach, baterio-pojazdach lub cysternach przenośnych, które nie wymagają kategorii FL (palne) ani OX (historycznie: stężone H₂O₂).

Kiedy mówimy o AT?

• Gdy ładunek nie spełnia kryteriów dla FL/OX, a jest przewożony w zbiornikach o poj. > 1 m³ (stałe/odejmowalne) lub > 3 m³ na naczynie (kontenery-cysterny, cysterny przenośne).
• Typowo: klasa 8 (żrące), klasa 6.1 (trujące), klasa 9 (różne), a także część klasy 3 o temp. zapłonu > 60 °C — o ile tabela A ADR dopuszcza przewóz w cysternie i nie kwalifikuje ładunku do FL.

Wymagania techniczne (wybrane)

• Zbiorniki i armatura — zgodnie z częścią 6 ADR (projekt, materiały, badania; kompatybilność chemiczna medium; zawory, odpowietrzenia, zabezpieczenia).
• Mocowanie i ochrona — wytrzymałe mocowania zbiorników/ram, ochrona tylna zbiornika (zderzak) tam, gdzie wymagane; środki ograniczające skutki wycieków.
• Ogrzewanie (jeśli jest) — zgodnie z 9.7.7 ADR: możliwość wyłączenia z kabiny i z zewnątrz, automatyczne odcięcia w sytuacjach krytycznych; brak rozwiązań zwiększających ryzyko zapłonu/rozkładu medium.
• Stabilność — wymagania stateczności i odporności na wywrócenie (ECE R111) stosownie do typu cysterny/pojemności — gdy dotyczy.

Instalacja elektryczna i sterowanie

• Wyłącznik główny prądu — obowiązkowy; sterowanie z kabiny, łatwo dostępne, zabezpieczone przed przypadkowym użyciem.
• Instalacja elektryczna — zgodnie z działem 9.2 ADR (zabezpieczenia, prowadzenie przewodów, ochrona przed uszkodzeniami). Brak stref Ex jak w FL (nie przewozi się tu par/gazów palnych), ale obowiązują ogólne wymogi bezpieczeństwa.
• Awaryjne odcięcia — możliwość szybkiego zatrzymania pomp/ogrzewania i odłączenia zasilania pomocniczych urządzeń.

Dokumenty i badania

• Świadectwo dopuszczenia pojazdu ADR z wpisem AT (co do zasady ważne 1 rok; przedłużanie po corocznym badaniu ADR).
• Badania zbiorników — terminy i zakres wg części 6 ADR (oddzielnie od badania pojazdu).
• Dokumentacja ładunku — zgodna z tabelą A (wpis UN, kody cystern, instrukcje, zakazy/ograniczenia trasy, jeśli dotyczy).

Checklist operatora/kierowcy (AT)

1. Sprawdź ważność świadectwa AT i termin badań zbiornika.
2. Zweryfikuj zgodność ładunku z dopuszczeniem cysterny (kody, materiały, ciśnienia/temperatury).
3. Skontroluj mocowania, zderzak tylny (jeśli wymagany) i szczelność armatury.
4. Przetestuj wyłącznik główny i odcięcia awaryjne pomp/ogrzewania.
5. Upewnij się, że instrukcje pisemne ADR i wyposażenie są kompletne i aktualne.

W praktyce: AT to „cysterna do wszystkiego innego” — ale „inne” nie znaczy „mniej groźne”. Kluczowe są: kompatybilność materiałowa, szczelność, odcięcia awaryjne i dyscyplina proceduralna.