Związki chromu (VI) – składnik z Załącznika nr 4 do ustawy o odpadach
Chrom sześciowartościowy (Cr(VI)) i jego związki są wykorzystywane w wielu gałęziach przemysłu, jednak z uwagi na bardzo wysoką toksyczność, zostały zaklasyfikowane jako substancje niebezpieczne. Obecność tych związków w odpadach sprawia, że są one traktowane jako odpady niebezpieczne zgodnie z Załącznikiem nr 4 do ustawy o odpadach.
Gdzie mogą występować związki chromu (VI)?
- W przemyśle galwanicznym (procesy chromowania)
- W pigmentach i farbach antykorozyjnych
- W garbarstwie (solanki chromowe do wyprawy skór)
- W środkach czyszczących i odrdzewiających
- W odpadach z procesów spawalniczych (szczególnie ze stali nierdzewnej)
Dlaczego związki chromu (VI) są szkodliwe?
Związki Cr(VI) mają silne działanie toksyczne i mutagenne. Są także zaliczane do substancji rakotwórczych pierwszej kategorii:
- Wdychanie może prowadzić do raka płuc, krtani i zatok
- Działają silnie drażniąco i uczulająco na skórę
- Mogą powodować oparzenia chemiczne
- Są bardzo toksyczne dla organizmów wodnych
- Mogą przenikać do wód gruntowych i zanieczyszczać środowisko
Zasady przechowywania i transportu
Odpady zawierające Cr(VI) wymagają specjalnego traktowania:
- Magazynowanie w szczelnych, odpornych na korozję pojemnikach
- Oznaczenia ostrzegawcze zgodnie z ADR oraz CLP
- Transport wyłącznie przez firmy posiadające uprawnienia do przewozu odpadów niebezpiecznych
- Przechowywanie w miejscach zabezpieczonych przed dostępem osób postronnych i wilgocią
Metody recyklingu i unieszkodliwiania
Związki chromu (VI) są trudne do recyklingu, ale możliwa jest ich redukcja chemiczna i dalsze bezpieczne przetwarzanie:
- Redukcja Cr(VI) do mniej toksycznego Cr(III) z wykorzystaniem związków redukujących (np. siarczynów)
- Neutralizacja chemiczna i unieszkodliwienie w instalacjach chemicznych
- Stabilizacja i unieruchomienie w odpadach stałych przed składowaniem
- W niektórych przypadkach – odzysk metalu z roztworów przemysłowych
Ze względu na bardzo wysokie ryzyko dla ludzi i środowiska, gospodarowanie odpadami zawierającymi związki chromu (VI) wymaga ścisłego nadzoru, stosowania środków ochrony indywidualnej i zgodności z przepisami prawa.
Informacja: Ten artykuł dotyczy składnika wymienionego w Załączniku nr 4 do ustawy o odpadach, określającego substancje, których obecność czyni odpady niebezpiecznymi.
