Marnowanie żywności to poważny problem, z którym Unia Europejska stara się walczyć na różnych poziomach. Co roku w krajach UE marnuje się miliony ton żywności. Odpowiadając na ten problem UE podejmuje szereg działań, mających na celu zmniejszenie marnotrawstwa i promowanie zrównoważonego zarządzania zasobami.
Regulacje prawne UE w walce z marnotrawstwem żywności
Walcząc z marnotrawstwem Unia Europejska wprowadziła kilka kluczowych regulacji, nakładających na państwa członkowskie obowiązki związane z ograniczaniem marnotrawienia żywności.
- Dyrektywa 2018/851 – zmienia przepisy dotyczące odpadów, nakładając na państwa członkowskie obowiązek opracowania strategii krajowych, które pomogą w redukcji marnotrawstwa żywności. Celem jest zmniejszenie ilości wyrzucanej żywności na każdym etapie łańcucha dostaw.
- Strategia „Od pola do stołu” – jest częścią Europejskiego Zielonego Ładu i stanowi ramy dla działań UE na rzecz zrównoważonego rozwoju w całym systemie żywnościowym. Celem strategii jest m.in. redukcja marnotrawstwa żywności o 50% do 2030 roku.
- Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 2021 roku – Parlament UE wezwał do podjęcia bardziej zdecydowanych działań, np. edukacji konsumentów o odpowiednim przechowywaniu żywności czy zmiana zasad etykietowania daty „najlepiej spożyć przed”, aby uniknąć niepotrzebnego wyrzucania jedzenia.
Finansowanie działań na rzecz ochrony żywności
UE oferuje także programy finansowe, które wspierają walkę z marnotrawstwem żywności, najważniejsze to:
- Program LIFE – kluczowy instrument finansowy UE, wspierający projekty dotyczące ochrony środowiska i zmian klimatycznych. W ramach programu LIFE finansowane są także inicjatywy związane z odzyskiwaniem nadwyżek żywności i przekazywaniem ich organizacjom charytatywnym.
- Horizon Europe – program koncentruje się na badaniach naukowych i innowacjach. Dzięki niemu finansowane są projekty, rozwijające nowe technologie pomagające w redukcji marnotrawstwa żywności (np. wydłużania trwałości produktów czy lepsze systemy zarządzania łańcuchem dostaw).
- European Food Banks Federation (FEBA) – Unia Europejska wspiera także organizacje, które pomagają w zbieraniu i dystrybucji nadwyżek żywności (np. FEBA). Dzięki finansowaniu z UE banki żywności mogą skutecznie przekazywać jedzenie osobom potrzebującym i ograniczać jego marnotrawstwo.
Działania Unii Europejskiej w zakresie ograniczania marnotrawstwa żywności obejmują zarówno wprowadzenie odpowiednich regulacji prawnych, jak i finansowanie innowacyjnych projektów. W 2025 roku Unia zobowiązała się do redukcji marnotrawstwa żywności o połowę do 2030 roku. Mimo, że wyzwanie jest ogromne, działania podejmowane przez UE i kraje członkowskie są krokiem w kierunku bardziej zrównoważonego i odpowiedzialnego zarządzania żywnością w całej Europie.
