Katalog odpadów w Unii Europejskiej

Różnice i warianty stosowania w krajach członkowskich

W Unii Europejskiej klasyfikacja odpadów jest ujednolicona dzięki wprowadzeniu Europejskiego Katalogu Odpadów (EWC – European Waste Catalogue), który został ustanowiony Dyrektywą 2008/98/WE oraz Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1357/2014. Mimo tej ujednoliconej podstawy, kraje członkowskie mogą wprowadzać pewne warianty w stosowaniu katalogu odpadów, uwzględniając specyficzne potrzeby i przepisy krajowe.

Europejski Katalog Odpadów (EWC) – Podstawa wspólna

1. Struktura katalogu:
   • Europejski Katalog Odpadów zawiera 20 głównych grup odpadów, klasyfikowanych według źródła ich powstawania (np. odpady komunalne, przemysłowe, budowlane).
   • Każdy odpad ma przypisany sześciocyfrowy kod, np.:
     • 20 01 01 – papier i tektura (odpady komunalne).
     • 16 06 01* – zużyte akumulatory ołowiowe (odpady niebezpieczne).
2. Podział na odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne:
   • Odpady niebezpieczne oznaczane są symbolem „*”.
3. Kryteria klasyfikacji:
   • Klasyfikacja odpadów opiera się na ich składzie chemicznym, właściwościach niebezpiecznych oraz źródle powstawania.

Różnice w stosowaniu katalogu w krajach UE

Choć struktura katalogu odpadów jest wspólna dla całej UE, kraje członkowskie wprowadzają własne warianty w jego stosowaniu:

1. Polska:
   • Polska stosuje katalog odpadów określony w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r., który bazuje na unijnym katalogu, ale zawiera doprecyzowania dotyczące lokalnych potrzeb, np. szczegółowe zasady klasyfikacji odpadów budowlanych.
2. Niemcy:
   • Niemcy opracowały system AVV (Abfallverzeichnis-Verordnung), który jest niemiecką implementacją EWC.
   • W katalogu niemieckim duży nacisk kładzie się na hierarchię postępowania z odpadami oraz na rozdzielenie odpadów przemysłowych od komunalnych.
3. Francja:
   • Francja dostosowała katalog EWC w ramach lokalnego prawa środowiskowego, dodając szczególne wytyczne dotyczące odpadów rolniczych i opakowań.
   • System zawiera dodatkowe wymogi dotyczące segregacji bioodpadów.
4. Włochy:
   • Włoski katalog (Codice Europeo dei Rifiuti) opiera się na EWC, ale wymaga szczegółowej dokumentacji transportu odpadów za pomocą systemu SISTRI.
   • Duży nacisk kładzie się na odpady związane z turystyką, takie jak odpady plażowe.
5. Skandynawia (np. Szwecja):
   • Kraje skandynawskie uwzględniają specyfikę klimatyczną, np. odpady związane z systemami grzewczymi.
   • Systemy w Szwecji są bardziej zautomatyzowane, z cyfrową klasyfikacją odpadów.
6. Hiszpania:
   • W Hiszpanii katalog EWC jest implementowany z dodatkowymi wytycznymi dotyczącymi odpadów budowlanych i azbestu, które są szczególnie problematyczne w regionach o wysokim stopniu urbanizacji.

Najważniejsze różnice w podejściu krajowym

1. Szczegółowość klasyfikacji:
   • Niektóre kraje wprowadzają dodatkowe podgrupy kodów dla specyficznych odpadów (np. Niemcy dla odpadów z energii odnawialnej).
2. Systemy rejestracji i raportowania:
   • W Polsce obowiązuje BDO, podczas gdy inne kraje stosują własne platformy, takie jak niemiecki LAGA lub włoski SISTRI.
3. Lokalne wytyczne:
   • Kraje mogą określać dodatkowe wymagania dotyczące odpadów problematycznych, np. zużytego sprzętu elektronicznego, materiałów niebezpiecznych czy bioodpadów.
4. Podejście do odpadów mieszanych:
   • W niektórych krajach, jak w Polsce, odpady mieszane są klasyfikowane jako „inne niż niebezpieczne”, podczas gdy inne kraje wymagają dokładniejszej segregacji.

Znaczenie unifikacji i lokalnych wariantów

• Unifikacja w UE: Europejski Katalog Odpadów umożliwia wspólny język w handlu międzynarodowym i przetwarzaniu odpadów.
• Lokalne warianty: Pozwalają krajom członkowskim dostosować przepisy do specyfiki gospodarczej i środowiskowej.