„Fit for 55” to kompleksowy pakiet legislacyjny Unii Europejskiej, którego celem jest osiągnięcie redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 roku względem poziomów z 1990 r. Pakiet stanowi kluczowy filar Europejskiego Zielonego Ładu (Green Deal) i ma przygotować UE na osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r.
Skąd nazwa „Fit for 55”?
„Fit” oznacza „gotowość”, a liczba „55” odnosi się do celu redukcji emisji CO2 o 55%. Pakiet zawiera zmiany i nowe przepisy w ponad 10 kluczowych obszarach polityki klimatyczno-energetycznej UE.
Najważniejsze elementy pakietu
- Reforma EU ETS – rozszerzenie systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS) na nowe sektory, m.in. transport drogowy i budynki.
- Wprowadzenie ETS 2 – nowy system ETS obejmujący paliwa stosowane przez gospodarstwa domowe i sektor transportu.
- Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) – opłata węglowa na granicach UE dla importowanych produktów o wysokim śladzie węglowym (np. stal, cement, aluminium).
- Zaostrzenie celów redukcji emisji dla poszczególnych państw członkowskich w ramach rozporządzenia ESR (Effort Sharing Regulation).
- Zmiany w dyrektywie RED III – zwiększenie celu udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w miksie energetycznym do 42,5%.
- Nowe normy emisji CO₂ dla samochodów – zakaz sprzedaży nowych samochodów spalinowych od 2035 roku.
- Fundusz Społeczno-Klimatyczny – pomoc finansowa dla gospodarstw domowych i małych firm w związku z kosztami transformacji.
Wpływ na gospodarkę i społeczeństwo
Pakiet „Fit for 55” to przełomowa zmiana systemowa, która dotknie niemal każdego sektora – od energetyki i transportu, przez przemysł, aż po gospodarstwa domowe. Jego wdrożenie wiąże się z dużymi inwestycjami, ale także szansami:
- przyspieszenie rozwoju OZE i efektywności energetycznej,
- rozwój niskoemisyjnego przemysłu i zielonych miejsc pracy,
- transformacja miast i wsi w kierunku niskoemisyjnym,
- wzrost innowacyjności w gospodarce o obiegu zamkniętym.
Fit for 55 a Polska
Dla Polski pakiet oznacza szereg wyzwań, szczególnie w kontekście wciąż wysokiego udziału węgla w miksie energetycznym oraz energochłonnego przemysłu. Jednak dzięki funduszom UE, takim jak Fundusz Sprawiedliwej Transformacji czy Fundusz Społeczno-Klimatyczny, Polska ma szansę złagodzić skutki reformy i przyspieszyć zieloną transformację.
Dlaczego to ważne?
„Fit for 55” to krok milowy na drodze do neutralności klimatycznej. To także sygnał dla inwestorów, przedsiębiorców i obywateli, że zielona transformacja to nie opcja, lecz konieczność. Pakiet ten nadaje ramy polityczne, finansowe i technologiczne, które będą kształtować europejską gospodarkę przez kolejne dekady.
Źródła: Komisja Europejska, fitfor55.eu, materiały Parlamentu Europejskiego, Ministerstwo Klimatu i Środowiska