Kategorie odpadów w UE/2024/1157
Rozporządzenie UE 2024/1157 porządkuje przemieszczanie odpadów (głównie transgraniczne) poprzez przypisanie ich do załączników. Od tego, gdzie „wpadnie” dany odpad, zależy poziom kontroli i formalności. Poniżej skrót — bez lania wody, za to z porządną segregacją.
Podstawowy podział
| Kategoria | Załączniki | Co to oznacza w praktyce |
|---|---|---|
| Lista zielona (green-listed) | III, IIIA, IIIB | Mniej restrykcyjna kontrola przy przemieszczaniu na odzysk — o ile spełnione są warunki czystości/jednorodności. Dla IIIA obowiązują warunki dodatkowe (mieszanki dopuszczone), IIIB zawiera uzupełnienia do listy. |
| Lista bursztynowa (amber-listed) | IV | Wymagane uprzednie pisemne powiadomienie i zgoda (notyfikacja) właściwych organów przed wysyłką. Wyższy poziom nadzoru. |
| Inne odpady / restrykcyjne | V (odwołania m.in. do list A/B Konwencji Bazylejskiej) | Kategorie problemowe lub niebezpieczne — zwykle pełna procedura, ścisła kontrola, możliwe ograniczenia lub zakazy. |
Szybkie wskazówki klasyfikacyjne
- Załącznik III — „zielone” strumienie (np. niektóre metale, szkło, papier, wybrane tworzywa), pod warunkiem niewielkiego zanieczyszczenia i przeznaczenia na odzysk.
- Załącznik IIIA — dopuszczalne mieszanki z listy zielonej (pod rygorem określonych kryteriów, by nie utrudniać odzysku).
- Załącznik IIIB — doprecyzowania/uzupełnienia (np. dodatkowe wpisy materiałowe).
- Załącznik IV — odpady wymagające notyfikacji i zgody (wyższe ryzyko, brak kwalifikacji do listy zielonej).
- Załącznik V — odniesienia do list A/B (Bazylea) dla odpadów niebezpiecznych i innych szczególnie nadzorowanych.
Przykłady praktyczne (orientacyjnie)
- Tworzywa do recyklingu — jednorodne i czyste mogą kwalifikować się do III/IIIB; mieszanki tylko jeśli spełniają warunki IIIA.
- Odpady elektryczne/elektroniczne — często poza listą zieloną; zwykle IV/V → notyfikacja i zgody.
- Mieszanki zanieczyszczone — im większe ryzyko/niejednorodność, tym wyższa szansa na IV lub V.
Procedury w pigułce
- Identyfikacja strumienia → sprawdź załącznik (III/IIIA/IIIB vs IV/V).
- Cel przemieszczenia → odzysk czy unieszkodliwianie (wpływa na tryb).
- Formalności → lista zielona: uproszczone; lista bursztynowa/V: notyfikacja + zgody.
Uwaga dla Polski: prawo krajowe (SENT) odsyła do katalogów UE/2024/1157 także przy przewozach krajowych określonych strumieni — warto sprawdzić lokalne obowiązki monitorowania (brak progów ilościowych dla niektórych odpadów).