SENT (System Elektronicznego Nadzoru Transportu)
SENT (System Elektronicznego Nadzoru Transportu) to polski system informatyczny, który służy do monitorowania przewozu towarów wrażliwych na terenie Polski. Został wprowadzony w ramach tzw. Pakietu przewozowego (ustawa z dnia 9 marca 2017 r.) jako narzędzie mające na celu przeciwdziałanie oszustwom podatkowym, w szczególności związanym z podatkiem VAT i akcyzą.
Kluczowe informacje o SENT:
1. Cel systemu SENT:
- Ograniczenie szarej strefy: Monitorowanie transportu towarów wrażliwych, takich jak paliwa, alkohol, wyroby tytoniowe, chemikalia czy odpady.
- Zwiększenie dochodów budżetowych: Eliminowanie oszustw podatkowych związanych z wyłudzaniem VAT.
- Zapewnienie przejrzystości: Ułatwienie kontroli nad przewozem towarów na terenie Polski.
2. Jak działa system SENT?
SENT jest obsługiwany przez platformę PUESC (Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych), na której zgłaszane są dane dotyczące przewozu towarów.
Proces zgłoszenia obejmuje:
- Zgłoszenie wysyłającego: Podmiot wysyłający towar musi wprowadzić dane dotyczące przesyłki, takie jak rodzaj towaru, ilość, miejsce załadunku i rozładunku.
- Zgłoszenie przewoźnika: Przewoźnik uzupełnia dane dotyczące pojazdu i kierowcy.
- Zgłoszenie odbiorcy: Odbiorca potwierdza przyjęcie towaru.
Dane są monitorowane i weryfikowane przez Krajową Administrację Skarbową (KAS) za pomocą geolokalizacji oraz systemu kontroli drogowej.
3. Towary objęte systemem SENT:
SENT obejmuje przewóz towarów uznawanych za wrażliwe, takich jak:
- Paliwa i ich pochodne (oleje napędowe, benzyny, LPG).
- Alkohole (np. spirytus skażony).
- Wyroby tytoniowe.
- Chemikalia (np. rozpuszczalniki).
- Odpady (np. odpady chemiczne, elektroniczne).
4. Wymogi prawne:
- Zgłoszenia są obowiązkowe dla przewozów na terenie Polski, w tym przewozów tranzytowych.
- Brak zgłoszenia SENT może skutkować nałożeniem kar finansowych na podmiot wysyłający, przewoźnika lub odbiorcę.
5. Kary za nieprzestrzeganie SENT:
- Wysokie grzywny finansowe za brak zgłoszenia lub błędy w zgłoszeniu (do 46% wartości brutto towaru).
- Zatrzymanie pojazdu do czasu wyjaśnienia nieprawidłowości.
6. Technologia w SENT:
- Geolokalizacja: Monitorowanie trasy pojazdów za pomocą urządzeń GPS.
- PUESC: Platforma służy do zgłaszania, aktualizowania i śledzenia przewozu towarów.
7. Zalety SENT:
- Ograniczenie nadużyć związanych z wyłudzaniem podatku VAT.
- Lepsza kontrola nad przewozem niebezpiecznych i wrażliwych towarów.
- Ułatwienie współpracy między przedsiębiorstwami a administracją skarbową.
8. Wyzwania związane z SENT:
- Koszty i obciążenia administracyjne: Obowiązek zgłoszeń może być czasochłonny dla firm transportowych i logistycznych.
- Problemy techniczne: Konieczność korzystania z systemów GPS i PUESC wymaga odpowiedniej infrastruktury IT.
- Dynamiczne zmiany w prawie: Firmy muszą stale monitorować zmiany w przepisach dotyczących SENT.
9. Aktualizacje i rozwój SENT:
W 2021 r. rozszerzono system SENT, obejmując nim dodatkowe grupy towarów (np. odpady). Planowane są kolejne zmiany, które mają jeszcze bardziej zwiększyć skuteczność systemu.
10. Przykłady zastosowania SENT:
- Transport paliw: Każda dostawa oleju napędowego wymaga zgłoszenia w SENT.
- Przewóz odpadów: Firmy zajmujące się transportem odpadów muszą raportować ich ilość i trasę.
- Import i eksport chemikaliów: Monitorowanie przewozu substancji chemicznych pomaga zapobiegać ich niewłaściwemu wykorzystaniu.
