Od 1 stycznia 2025 roku każda gmina w Polsce jest zobowiązana do organizacji selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych. Celem tej zmiany jest ograniczenie ilości tekstyliów trafiających na składowiska oraz promowanie ich recyklingu i ponownego wykorzystania. Przyglądamy się wprowadzanych w poszczególnych gminach rozwiązaniom.
W odpowiedzi na nowe przepisy, wiele gmin wprowadziło innowacyjne rozwiązania, aby ułatwić mieszkańcom segregację odpadów tekstylnych. Wszędzie tekstylia oddać można do PSZOK-ów jednak część miast nadal nie zaproponowała konkretnych rozwiązań dedykowanych tym odpadom.
Minimalne wymogi i dodatkowe inicjatywy
Zgodnie z nowymi regulacjami, każda gmina musi zapewnić możliwość oddawania odpadów tekstylnych w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Jednak wiele samorządów idzie o krok dalej, wprowadzając dodatkowe rozwiązania, np.:
- Specjalne pojemniki na odzież: w wielu miejscach pojawiły się dedykowane kontenery na odzież, umożliwiające mieszkańcom łatwiejsze pozbycie się niepotrzebnych ubrań.
- Zbiórki mobilne: niektóre gminy organizują mobilne punkty zbiórki, które odwiedzają różne lokalizacje, ułatwiając dostęp do punktów zbiórki.
- Współpraca z organizacjami charytatywnymi: wiele samorządów nawiązało współpracę z organizacjami charytatywnymi, umożliwiając mieszkańcom przekazywanie odzieży bezpośrednio do osób potrzebujących (np. fundacją UbraniaDoOddania).
Przykłady gminnych inicjatyw
Oto kilka przykładów gmin, które wdrożyły innowacyjne rozwiązania w zakresie selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych:
Tychy zainwestowały w dedykowane pojemniki na odpady tekstylne i prowadzi szeroką kampanię edukacyjną. Na stronie spółki zajmującej się gospodarowaniem odpadami w tym komunalnymi w Tychach znajdziemy informacje o tym jak postępować z takimi śmieciami. Kampania edukacyjna prowadzona jest m.in. na dedykowanej stronie internetowej gdzie zamieszczane są materiały edukacyjne, informacje o wydarzeniach i praktyczne porady dotyczące segregacji.
Podobny system obowiązuje w gminie Gierałtowice, gdzie zorganizowano punkty zbiórki w dogodnych dla mieszkańców lokalizacjach i nawiązano współpracę z organizacjami charytatywnymi, a także w Częstochowie. Dodatkowo Częstochowa oferuje odbiór ubrań bezpośrednio od mieszkańców. O krok dalej w propozycji rozwiązań selektywnej zbiórki tekstyliów poszła Gdynia. Tutaj odpady tekstylne podzielono zależnie od ich stanu i dla każdej frakcji zaproponowano odrębną zbiórkę. Tekstylia podzielono na takie, które można dalej używać i dać im drugie życie oraz takie, które już nie nadają się do użytku i trafić powinny do recyklingu. Więcej o rozwiązaniach wdrożonych w Gdyni w artykule ,,Gdynia sortuje tekstylia’’.

Korzyści i wyzwania selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych
Wprowadzenie obowiązkowej selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych ma w zamiarze przynieść liczne korzyści w ochronie środowiska, oszczędności zasobów, a także wsparcie społeczności lokalnych. Jednak mimo pozytywnych zmian, przed gminami stoją wyzwania związane z edukacją mieszkańców, zapewnieniem odpowiedniej infrastruktury oraz monitorowaniem efektywności systemu. W wielu miejscach problemem są przepełnione pojemniki i porozrzucane odpady. Kluczowe będzie kontynuowanie działań informacyjnych oraz dostosowywanie lokalnych przepisów i systemów zbiórki do potrzeb mieszkańców.