W dniu 15 maja 2025 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw (poz. 634) poprawki do załączników I, II, IV, V i VI Międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (MARPOL). Poprawki te, przyjęte przez Międzynarodową Organizację Morską (IMO) 16 grudnia 2022 r., weszły w życie 1 maja 2024 r. i mają na celu wzmocnienie ochrony środowiska morskiego poprzez zaostrzenie przepisów dotyczących emisji zanieczyszczeń przez statki.
Kluczowe zmiany w poszczególnych załącznikach:
Załącznik I – Zapobieganie zanieczyszczaniu morza przez oleje
- Nowe obszary specjalne: Wprowadzono dodatkowe obszary specjalne, w których obowiązują surowsze przepisy dotyczące zrzutów olejów.
- Zaktualizowane wymagania dotyczące urządzeń odbiorczych: Dostosowano przepisy dotyczące urządzeń odbiorczych w portach, szczególnie w regionach Arktyki, aby zapewnić odpowiednie możliwości odbioru odpadów olejowych.
Załącznik II – Kontrola zanieczyszczania morza przez szkodliwe substancje ciekłe przewożone luzem
- Dostosowanie klasyfikacji substancji: Zaktualizowano klasyfikację niektórych substancji szkodliwych, co wpływa na wymagania dotyczące ich przewozu i zrzutów.
- Wzmocnienie przepisów dotyczących zrzutów: Zaostrzono przepisy dotyczące zrzutów substancji szkodliwych w określonych obszarach, w tym w regionach Arktyki.
Załącznik IV – Zapobieganie zanieczyszczaniu morza przez ścieki ze statków
- Rozszerzenie obszarów specjalnych: Dodano nowe obszary specjalne, w których obowiązują surowsze przepisy dotyczące zrzutów ścieków.
- Wymagania dotyczące urządzeń odbiorczych: Wprowadzono obowiązek zapewnienia odpowiednich urządzeń odbiorczych w portach obsługujących statki w nowych obszarach specjalnych.
Załącznik V – Zapobieganie zanieczyszczaniu morza przez odpady ze statków
- Obowiązek prowadzenia dziennika odpadów: Statki o pojemności brutto 100 i więcej są teraz zobowiązane do prowadzenia dziennika odpadów, dokumentującego wszystkie operacje związane z odpadami.
- Zaostrzenie przepisów dotyczących zrzutów: Wprowadzono surowsze przepisy dotyczące zrzutów odpadów w określonych obszarach, w tym w regionach Arktyki.Prawo.pl
Załącznik VI – Zapobieganie zanieczyszczaniu powietrza przez statki
- Nowe wymagania dotyczące paliw: Wprowadzono obowiązek posiadania świadectwa dostawy paliwa (BDN) dla statków korzystających z paliw o niskiej temperaturze zapłonu lub gazowych, zawierającego szczegółowe informacje o dostarczonym paliwie.ukpandi.com
- Zmiany w zakresie emisji NOx: Zaktualizowano definicje i wymagania dotyczące emisji tlenków azotu (NOx), w tym klasyfikację zamiany systemów parowych na silniki wysokoprężne jako istotnej konwersji, co wiąże się z koniecznością spełnienia surowszych norm emisji.
- Raportowanie danych o zużyciu paliwa: Wprowadzono obowiązek raportowania wskaźników efektywności energetycznej (EEXI) i intensywności emisji dwutlenku węgla (CII) do bazy danych IMO dotyczącej zużycia paliwa przez statki.aph.gov.au+1imo.org+1
Znaczenie zmian
Wprowadzone poprawki mają na celu zwiększenie ochrony środowiska morskiego poprzez zaostrzenie przepisów dotyczących emisji zanieczyszczeń przez statki. Szczególny nacisk położono na regiony wrażliwe ekologicznie, takie jak Arktyka, gdzie wprowadzono surowsze wymagania dotyczące urządzeń odbiorczych i zrzutów. Dodatkowo, nowe obowiązki raportowania danych o zużyciu paliwa mają na celu monitorowanie i redukcję emisji gazów cieplarnianych z sektora żeglugi morskiej.
Pełny tekst poprawek dostępny jest w Dzienniku Ustaw z 2025 r., poz. 634.