Projekt rozporządzenia z 16 maja 2025 r. w sprawie szczegółowych stawek opłat produktowych dla poszczególnych produktów
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło projekt rozporządzenia doprecyzowujący stawki opłat produktowych dla wybranych grup wyrobów wprowadzanych na rynek. Celem jest ujednolicenie i uporządkowanie stawek, tak aby lepiej odzwierciedlały koszty zagospodarowania odpadów oraz motywowały przedsiębiorców do osiągania wymaganych poziomów zbierania, odzysku i recyklingu.
Zakres regulacji
- Katalog produktów – wskazanie grup produktowych objętych opłatą (m.in. opakowania, opony, oleje, baterie i akumulatory, wyroby z tworzyw, wybrane sprzęty – zgodnie z ustawami sektorowymi).
- Stawki jednostkowe – określenie stawek w przeliczeniu na jednostkę (kg, szt., litr) z rozróżnieniem na rodzaj materiału/produktu.
- Zasady aktualizacji – możliwość cyklicznej weryfikacji stawek (np. w ślad za kosztami recyklingu, zmianami technologii, inflacją).
Mechanizm naliczania i rozliczeń
- Podstawa naliczenia – masa/ilość produktów wprowadzonych do obrotu pomniejszona o wykazane poziomy odzysku i recyklingu.
- Samonaliczenie – przedsiębiorca oblicza należność według stawek i składa sprawozdanie zgodnie z przepisami (np. BDO).
- Terminy – wskazanie okresów rozliczeniowych i dat płatności opłaty produktowej.
Obowiązki przedsiębiorców
- Dokumentowanie – ewidencja masy/ilości produktów oraz potwierdzeń odzysku/recyklingu.
- Sprawozdawczość – przekazywanie danych w systemie teleinformatycznym (formularze, formaty, podpisy).
- Współpraca z organizacjami – możliwość realizacji obowiązków przez organizacje odpowiedzialności producentów (OOP) zgodnie z ustawami branżowymi.
Kontrola i sankcje
- Weryfikacja – uprawnienia organów do kontroli danych, mas, poziomów i płatności.
- Dopłaty i odsetki – zasady korygowania zaniżonych należności oraz naliczania odsetek.
- Kary administracyjne – w przypadku braku sprawozdania, zaniżenia lub nieuiszczenia opłaty.
Efekty regulacji
Projekt ma zwiększyć przewidywalność i przejrzystość systemu opłat, wzmocnić bodźce do ekoprojektowania i realnego recyklingu oraz ograniczyć „szarą strefę”. Stawki mają być powiązane z faktycznymi kosztami zagospodarowania, co premiuje produkty łatwiejsze do odzysku i o mniejszym śladzie środowiskowym.
