Skuteczne zarządzanie bezpieczeństwem przemysłowym wymaga stosowania sprawdzonych metod analizy ryzyka. Poznaj cztery najczęściej stosowane techniki: HAZOP, FMEA, ETA i FTA.

HAZOP – analiza zagrożeń i zdolności operacyjnej

HAZOP (ang. Hazard and Operability Study) to metoda stosowana głównie w przemyśle chemicznym i procesowym. Polega na systematycznym badaniu każdego etapu procesu technologicznego przy użyciu słów kluczowych (np. „więcej”, „mniej”, „brak”) w celu identyfikacji zagrożeń i nieprawidłowości.

• Cel: wykrycie potencjalnych zagrożeń i błędów operacyjnych
• Zalety: dokładna, grupowa analiza, możliwość wdrożenia działań naprawczych
• Zastosowanie: zakłady chemiczne, rafinerie, instalacje przemysłowe

FMEA – analiza rodzajów i skutków błędów

FMEA (Failure Mode and Effects Analysis) to ilościowa metoda oceniająca możliwe tryby awarii w systemach i komponentach. Dla każdego trybu określa się m.in. prawdopodobieństwo, znaczenie skutku oraz wykrywalność, co pozwala obliczyć tzw. RPN (Risk Priority Number).

• Cel: zapobieganie awariom przez ich wczesną identyfikację
• Zalety: umożliwia priorytetyzację ryzyk i planowanie działań prewencyjnych
• Zastosowanie: produkcja, motoryzacja, lotnictwo, elektronika

ETA – analiza drzewa zdarzeń

ETA (Event Tree Analysis) to metoda przewidywania skutków zdarzeń inicjujących poprzez analizę możliwych sekwencji zdarzeń. Wykorzystuje się ją m.in. do oceny skuteczności zabezpieczeń technicznych.

• Cel: identyfikacja potencjalnych scenariuszy rozwoju zdarzeń
• Zalety: graficzna wizualizacja zdarzeń, analiza alternatywnych ścieżek
• Zastosowanie: systemy bezpieczeństwa, planowanie awaryjne

FTA – analiza drzewa błędów

FTA (Fault Tree Analysis) to technika odwrotna do ETA – zaczyna od skutku (np. awarii) i identyfikuje przyczyny źródłowe. Bazuje na logice bramek AND/OR w strukturze drzewa.

• Cel: zrozumienie przyczyn awarii lub zdarzenia niepożądanego
• Zalety: skuteczna w ocenie niezawodności systemów technicznych
• Zastosowanie: infrastruktura krytyczna, przemysł, systemy alarmowe

Porównanie metod analizy ryzyka