Dyrektywy RED I / RED II / RED III — z czego jest ten „zielony miks”?
Trzy akty, jeden cel: szybciej, więcej i czyściej z odnawialnymi źródłami energii — także w transporcie.
O co chodzi w serii RED?
RED (Renewable Energy Directive) to pakiet kolejnych dyrektyw UE, które wyznaczają cele udziału OZE w energii zużywanej w Unii, precyzują zasady dla biopaliw oraz otwierają drzwi dla nowych paliw odnawialnych (wodór, e-fuels). Każda kolejna wersja podnosi poprzeczkę i doprecyzowuje kryteria zrównoważoności.
RED I — 2009/28/WE
- Cel ogólny (2020): 20% OZE w końcowym zużyciu energii w UE.
- Transport: 10% OZE (biopaliwa, energia elektryczna z OZE, biometan).
- Zrównoważoność biopaliw: pierwsze kompleksowe kryteria (ochrona terenów cennych przyrodniczo, progi redukcji emisji GHG vs. paliwa kopalne).
- Planowanie krajowe: krajowe plany działań i systemy wsparcia.
RED II — 2018/2001/UE
- Cel ogólny (2030): min. 32% OZE w UE (z możliwością rewizji w górę).
- Transport: 14% udział OZE do 2030 r.
- Priorytet: zaawansowane biopaliwa (z odpadów, pozostałości, alg), ograniczanie biopaliw „żywność-vs-paliwo”.
- Silniejsze kryteria: wyższe wymagane redukcje emisji GHG i dokładniejsze śledzenie łańcucha dostaw.
RED III — 2023/2413/UE
- Cel ogólny (2030): 42,5% OZE w UE (ambicja 45%).
- Transport: cel podniesiony do 16% OZE lub równoważne podejścia oparte na redukcji emisji.
- Nowi gracze: paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego (RFNBO: zielony wodór, e-fuels) oraz biometan — z jasnymi kryteriami.
- Szybsze inwestycje: uproszczone i przyspieszone procedury dla projektów OZE.
Szybkie porównanie
| Dyrektywa | Horyzont | Cel ogólny OZE | Cel w transporcie | Akcent |
|---|---|---|---|---|
| RED I | do 2020 | 20% | 10% OZE | Start systemu i kryteria zrównoważoności |
| RED II | do 2030 | 32% | 14% OZE | Zaawansowane biopaliwa, ostrzejsze GHG |
| RED III | do 2030 | 42,5% (45% ambicja) | 16% OZE / ścieżka redukcji emisji | Wodór odnawialny, e-fuels, biometan, fast-track inwestycji |
Co to oznacza w praktyce?
- Coraz większy udział „zielonej” energii w miksie — także na drodze.
- Rosnąca rola biopaliw zaawansowanych i paliw syntetycznych; mniejszy nacisk na surowce żywnościowe.
- Więcej projektów OZE i krótsze ścieżki administracyjne — wiatr, PV, biogazownie, magazyny, elektrolizery.
Dlaczego trzy razy?
Bo cele klimatyczne i technologiczne przyspieszają. RED III to w praktyce „turbo-aktualizacja”: większe ambicje, nowe paliwa, mniej biurokracji dla inwestycji i precyzyjniejsze kryteria zrównoważoności. Opracowanie redakcyjne.
