Substancje wzbudzające szczególne obawy (SVHC)
Substancje wzbudzające szczególne obawy (SVHC) to chemikalia określone w ramach rozporządzenia REACH, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi lub środowiska. Substancje te są ujęte na liście kandydackiej Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) i podlegają szczególnym regulacjom, w tym obowiązkowi ich identyfikacji, ograniczania oraz potencjalnej autoryzacji.
Charakterystyka SVHC
Substancje SVHC obejmują:
- Rakotwórcze (C): Substancje powodujące nowotwory.
- Mutagenne (M): Substancje powodujące mutacje genetyczne.
- Toksyczne dla rozrodczości (R): Substancje mające negatywny wpływ na reprodukcję.
- Trwałe, bioakumulatywne i toksyczne (PBT): Substancje, które nie rozkładają się w środowisku, kumulują się w organizmach i są toksyczne.
- Bardzo trwałe i bardzo bioakumulatywne (vPvB): Substancje, które długo pozostają w środowisku i gromadzą się w łańcuchach pokarmowych.
- Inne substancje, które mogą mieć poważne skutki dla zdrowia lub środowiska: Na przykład substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego.
Proces klasyfikacji SVHC
- Identyfikacja:
- Substancja jest zgłaszana przez państwo członkowskie UE lub ECHA jako potencjalna SVHC.
- Ocena:
- ECHA analizuje właściwości chemiczne i toksyczne substancji oraz jej wpływ na zdrowie i środowisko.
- Lista kandydacka:
- Jeśli substancja zostanie uznana za SVHC, trafia na listę kandydacką.
- Autoryzacja:
- W niektórych przypadkach stosowanie substancji SVHC wymaga zgody i dowodów na brak bezpiecznych alternatyw.
Obowiązki dla przedsiębiorstw
- Identyfikacja w produktach:
- Firmy muszą poinformować konsumentów, jeśli produkt zawiera SVHC w stężeniu powyżej 0,1% masy.
- Informacje w łańcuchu dostaw:
- Producenci i importerzy muszą dostarczyć informacje o SVHC wszystkim podmiotom w łańcuchu dostaw.
- Raportowanie do ECHA:
- Obowiązek zgłaszania substancji na liście kandydackiej do bazy SCIP (Substances of Concern In articles as such or in complex objects).
Przykłady substancji SVHC
- Bisfenol A (BPA): Toksyczny dla rozrodczości, stosowany w plastikach.
- Nonylfenol: Trwały i bioakumulatywny, używany w detergentach.
- Ftalany: Wpływają negatywnie na układ hormonalny, stosowane jako plastyfikatory.
Znaczenie regulacji SVHC
- Ochrona zdrowia publicznego:
- Zmniejszenie narażenia ludzi na toksyczne substancje.
- Ochrona środowiska:
- Ograniczenie zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza.
- Promowanie innowacji:
- Zachęta do opracowywania bezpiecznych alternatyw chemicznych.
Powiązania z innymi regulacjami
- REACH: Regulacje dotyczące substancji chemicznych, w tym SVHC.
- CLP: Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych.