Konwencja Bamako (1991)

Konwencja Bamako (1991) – Afrykańska Konwencja o Zakazie Importu Odpadów Niebezpiecznych

Konwencja Bamako, przyjęta 30 stycznia 1991 roku w stolicy Mali, Bamako, to regionalne porozumienie afrykańskie, które zakazuje importu odpadów niebezpiecznych na terytorium państw członkowskich Organizacji Jedności Afrykańskiej (OJA). Konwencja jest odpowiedzią na słabości Konwencji Bazylejskiej i ma na celu ochronę Afryki przed nielegalnym eksportem odpadów z krajów rozwiniętych.

Cele Konwencji

1. Zakaz importu odpadów niebezpiecznych i radioaktywnych:
   • Konwencja ustanawia całkowity zakaz importu wszelkich odpadów niebezpiecznych na terytorium państw afrykańskich.
2. Wzmocnienie samodzielności w zarządzaniu odpadami:
   • Zachęca państwa członkowskie do opracowywania krajowych systemów zarządzania odpadami w sposób zrównoważony.
3. Ochrona środowiska i zdrowia publicznego:
   • Minimalizacja ryzyka związanego z niewłaściwym zarządzaniem odpadami.

Kluczowe postanowienia

1. Zakaz importu odpadów niebezpiecznych:
   • Import odpadów niebezpiecznych, w tym odpadów radioaktywnych, na terytorium państw członkowskich jest całkowicie zakazany.
2. Odpowiedzialność karna:
   • Konwencja wprowadza surowe kary dla osób i podmiotów odpowiedzialnych za nielegalny transport odpadów, uznając takie działania za przestępstwo.
3. Zasada „zanieczyszczający płaci”:
   • Wytwórcy odpadów są odpowiedzialni za pokrycie kosztów ich unieszkodliwiania.
4. Współpraca regionalna:
   • Zachęca państwa członkowskie do wymiany informacji, technologii i doświadczeń w zarządzaniu odpadami.

Zakres Konwencji

1. Odpady niebezpieczne:
   • Substancje toksyczne, chemiczne, biologiczne i radioaktywne, które stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska.
2. Wytyczne dla państw członkowskich:
   • Każde państwo musi wprowadzić mechanizmy zapobiegania i kontroli przemieszczania odpadów na swoim terytorium.

Powody przyjęcia Konwencji

• Eksport odpadów z krajów rozwiniętych do Afryki:
  • W latach 80. i 90. kraje afrykańskie były wykorzystywane jako miejsca składowania odpadów niebezpiecznych pochodzących z Europy i Ameryki Północnej.
• Nieskuteczność Konwencji Bazylejskiej:
  • Afrykańskie państwa uznały, że Konwencja Bazylejska nie zapewnia wystarczającej ochrony przed nielegalnym transportem odpadów.

Implementacja Konwencji

1. Liczba państw stron:
   • Konwencja została ratyfikowana przez większość państw afrykańskich, jednak jej pełne wdrożenie w praktyce napotyka trudności związane z brakiem zasobów i technologii.
2. Wyzwania:
   • Słaba infrastruktura do zarządzania odpadami w wielu krajach afrykańskich.
   • Nielegalny handel odpadami z powodu korupcji i niedostatecznej kontroli.

Znaczenie Konwencji

Konwencja Bamako jest jednym z najważniejszych dokumentów dotyczących ochrony środowiska w Afryce. Wprowadza surowe ograniczenia dotyczące importu odpadów, co pomaga w ochronie zdrowia publicznego i środowiska naturalnego. Jest również przykładem, jak kraje rozwijające się mogą wspólnie działać w obronie swoich interesów ekologicznych.