Różnice i warianty stosowania w krajach członkowskich
W Unii Europejskiej klasyfikacja odpadów jest ujednolicona dzięki wprowadzeniu Europejskiego Katalogu Odpadów (EWC – European Waste Catalogue), który został ustanowiony Dyrektywą 2008/98/WE oraz Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1357/2014. Mimo tej ujednoliconej podstawy, kraje członkowskie mogą wprowadzać pewne warianty w stosowaniu katalogu odpadów, uwzględniając specyficzne potrzeby i przepisy krajowe.
Europejski Katalog Odpadów (EWC) – Podstawa wspólna
- Struktura katalogu:
- Europejski Katalog Odpadów zawiera 20 głównych grup odpadów, klasyfikowanych według źródła ich powstawania (np. odpady komunalne, przemysłowe, budowlane).
- Każdy odpad ma przypisany sześciocyfrowy kod, np.:
- 20 01 01 – papier i tektura (odpady komunalne).
- 16 06 01* – zużyte akumulatory ołowiowe (odpady niebezpieczne).
- Podział na odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne:
- Odpady niebezpieczne oznaczane są symbolem „*”.
- Kryteria klasyfikacji:
- Klasyfikacja odpadów opiera się na ich składzie chemicznym, właściwościach niebezpiecznych oraz źródle powstawania.
Różnice w stosowaniu katalogu w krajach UE
Choć struktura katalogu odpadów jest wspólna dla całej UE, kraje członkowskie wprowadzają własne warianty w jego stosowaniu:
- Polska:
- Polska stosuje katalog odpadów określony w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r., który bazuje na unijnym katalogu, ale zawiera doprecyzowania dotyczące lokalnych potrzeb, np. szczegółowe zasady klasyfikacji odpadów budowlanych.
- Niemcy:
- Niemcy opracowały system AVV (Abfallverzeichnis-Verordnung), który jest niemiecką implementacją EWC.
- W katalogu niemieckim duży nacisk kładzie się na hierarchię postępowania z odpadami oraz na rozdzielenie odpadów przemysłowych od komunalnych.
- Francja:
- Francja dostosowała katalog EWC w ramach lokalnego prawa środowiskowego, dodając szczególne wytyczne dotyczące odpadów rolniczych i opakowań.
- System zawiera dodatkowe wymogi dotyczące segregacji bioodpadów.
- Włochy:
- Włoski katalog (Codice Europeo dei Rifiuti) opiera się na EWC, ale wymaga szczegółowej dokumentacji transportu odpadów za pomocą systemu SISTRI.
- Duży nacisk kładzie się na odpady związane z turystyką, takie jak odpady plażowe.
- Skandynawia (np. Szwecja):
- Kraje skandynawskie uwzględniają specyfikę klimatyczną, np. odpady związane z systemami grzewczymi.
- Systemy w Szwecji są bardziej zautomatyzowane, z cyfrową klasyfikacją odpadów.
- Hiszpania:
- W Hiszpanii katalog EWC jest implementowany z dodatkowymi wytycznymi dotyczącymi odpadów budowlanych i azbestu, które są szczególnie problematyczne w regionach o wysokim stopniu urbanizacji.
Najważniejsze różnice w podejściu krajowym
- Szczegółowość klasyfikacji:
- Niektóre kraje wprowadzają dodatkowe podgrupy kodów dla specyficznych odpadów (np. Niemcy dla odpadów z energii odnawialnej).
- Systemy rejestracji i raportowania:
- W Polsce obowiązuje BDO, podczas gdy inne kraje stosują własne platformy, takie jak niemiecki LAGA lub włoski SISTRI.
- Lokalne wytyczne:
- Kraje mogą określać dodatkowe wymagania dotyczące odpadów problematycznych, np. zużytego sprzętu elektronicznego, materiałów niebezpiecznych czy bioodpadów.
- Podejście do odpadów mieszanych:
- W niektórych krajach, jak w Polsce, odpady mieszane są klasyfikowane jako „inne niż niebezpieczne”, podczas gdy inne kraje wymagają dokładniejszej segregacji.
Znaczenie unifikacji i lokalnych wariantów
- Unifikacja w UE: Europejski Katalog Odpadów umożliwia wspólny język w handlu międzynarodowym i przetwarzaniu odpadów.
- Lokalne warianty: Pozwalają krajom członkowskim dostosować przepisy do specyfiki gospodarczej i środowiskowej.
