Międzynarodowy Dzień Elektroodpadów (14 października) — oddaj, napraw, przetwórz
Lead: Najbardziej ekologiczny telefon to ten, który już masz. A jeśli już nie żyje — niech odrodzi się jako… nowy surowiec. O to chodzi w International E-Waste Day.
O co chodzi?
Międzynarodowy Dzień Elektroodpadów to globalna akcja edukacyjna zainicjowana przez WEEE Forum. Co roku 14 października zachęca do świadomego postępowania z zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym: od naprawy i ponownego użycia, przez oddawanie do legalnych punktów, po recykling.
Dlaczego to ważne?
- Elektronika zawiera cenne surowce (np. miedź, aluminium, srebro, złoto, pallad) i niebezpieczne komponenty (baterie, PCB, kondensatory).
- E-odpady rosną najszybciej ze wszystkich strumieni — a do formalnego recyklingu trafia wciąż tylko część z nich.
- Każdy telefon „w szufladzie” = surowce, których brakuje gospodarce obiegu zamkniętego.
Co jest elektroodpadem?
W skrócie: wszystko z wtyczką, baterią albo kablem. Przykłady:
- Telefony, laptopy, tablety, dyski, ładowarki i słuchawki;
- Małe AGD: czajniki, lokówki, blendery, szczoteczki elektryczne;
- Zabawki i gadżety na baterie, elektronarzędzia, lampy LED;
- TV, monitory, drukarki, konsole, aparaty;
- Baterie i akumulatory (w tym powerbanki, ogniwa Li-ion).
Gdzie oddać w Polsce (prosto i legalnie)
| Miejsce | Co przyjmują | Warunki | Koszt |
|---|---|---|---|
| PSZOK (Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) | Pełna gama ZSEE + baterie | Dla mieszkańców gminy – zgodnie z regulaminem | Bezpłatnie |
| Sklepy z elektroniką > 400 m² | Mały sprzęt do 25 cm (np. telefony, suszarki) | Bez konieczności zakupu (tzw. „0:1”) | Bezpłatnie |
| W chwili zakupu nowego sprzętu | Sprzęt tego samego typu | Wymiana „1:1” – oddajesz stary przy zakupie nowego | Bezpłatnie |
| Apteki/Sklepy/Urząd — pojemniki | Baterie i małe akumulatory | Zgodnie z oznaczeniami na pojemniku | Bezpłatnie |
| Zbiórki gminne/objazdowe | Wybrane frakcje ZSEE | Wg harmonogramu gminy | Bezpłatnie |
Uwaga: nie wyrzucamy elektroniki do pojemników na odpady zmieszane ani do „metale i tworzywa”.
5 kroków „na już”
- Przejrzyj szuflady (telefony, ładowarki, słuchawki, powerbanki).
- Wyjmij baterie i zabezpiecz styki taśmą (zwłaszcza ogniwa Li-ion).
- Skasuj dane (przywrócenie ustawień fabrycznych + wylogowanie z kont).
- Decyzja: użyj ponownie → napraw → przekaż → recykling (w tej kolejności).
- Oddaj w najbliższym legalnym punkcie i weź potwierdzenie, jeśli to możliwe.
Dla firm (w telegraficznym skrócie)
- Ewidencja w BDO (jeśli dotyczy) i przekazywanie wyłącznie podmiotom uprawnionym.
- Dokumenty potwierdzające przekazanie/odzysk/unieszkodliwienie (KPO).
- Bezpieczeństwo danych: nośniki magazynowych IT – kasowanie lub niszczenie zgodnie z polityką.
14 października to świetny moment, by zrobić porządki w kablach i dać surowcom drugie życie. Szuflada – w dół. PSZOK – w górę.
