Metody badawcze olejów odpadowych pod kątem regeneracji
Wprowadzenie:
Metoda suszenia w piecu, znana również jako metoda termograwimetryczna, polega na oznaczeniu zawartości wody w olejach odpadowych poprzez podgrzewanie próbki w kontrolowanej temperaturze (zazwyczaj 105°C). Ubytek masy próbki po odparowaniu wody jest równy jej zawartości w badanym oleju. Technika ta jest stosowana jako wstępna i mniej precyzyjna metoda oceny wilgotności.
Przebieg badania:
- Przygotowanie próbki:
- Pobiera się odpowiednią ilość oleju (np. 10-20 g) i umieszcza w naczyniu wagowym (tygiel lub kuwetę).
- Suszenie:
- Naczynie z próbką umieszcza się w piecu laboratoryjnym o regulowanej temperaturze, ustawionym na 105°C.
- Proces suszenia trwa określony czas (zwykle 1-2 godziny), w zależności od rodzaju oleju i jego właściwości.
- Pomiar masy:
- Masa próbki jest mierzona przed i po procesie suszenia przy użyciu precyzyjnej wagi analitycznej.
- Różnica w masie odpowiada zawartości wody w próbce.
- Obliczenie wyniku:
- Wynik wyrażany jest w procentach masowych, zgodnie ze wzorem: \text{Zawartość wody (%) } = \frac{\text{Masa przed suszeniem} – \text{Masa po suszeniu}}{\text{Masa przed suszeniem}} \times 100
Wyposażenie laboratoryjne:
- Piec laboratoryjny:
- Z możliwością utrzymania stabilnej temperatury (np. 105°C ± 2°C).
- Waga analityczna:
- O dokładności co najmniej 0,0001 g.
- Naczynia wagowe:
- Tygle, kuwety lub inne pojemniki odporne na wysoką temperaturę.
- Sprzęt pomocniczy:
- Szczypce laboratoryjne, statywy i rękawice termoodporne.
Lista norm dla różnych systemów:
- ASTM International:
- ASTM D95: „Standard Test Method for Water in Petroleum Products and Bituminous Materials by Distillation” (chociaż odnosi się do destylacji, może być uzupełniona suszeniem jako metodą pomocniczą).
- ISO (International Organization for Standardization):
- ISO 6296:2022: „Petroleum products – Determination of water – Distillation method” (metoda komplementarna).
- ISO 760:1978: Ogólna metoda oznaczania wody metodą suszenia i miareczkowania.
- DIN (Deutsches Institut für Normung):
- DIN 51777-1: „Testing of mineral oil hydrocarbons and solvents – Determination of water content – Part 1: Gravimetric determination.”
- API (American Petroleum Institute):
- API MPMS Chapter 10.4: „Standard Test Method for Determination of Water in Petroleum Products by Oven Drying” (opisuje podobną metodę do termograwimetrycznej).
- PN (Polska Norma):
- PN-EN 14275: „Produkty naftowe – Oleje smarowe i związane produkty naftowe – Określenie zawartości wody metodą suszenia.”
Zastosowanie wyników:
Metoda suszenia w piecu, mimo mniejszej precyzji w porównaniu z innymi metodami, jest przydatna w szybkim, wstępnym oznaczaniu wilgotności olejów odpadowych. Wyniki analizy mogą wskazywać na potrzebę zastosowania bardziej zaawansowanych metod lub przygotowania oleju do regeneracji, np. poprzez suszenie w procesie przemysłowym.
