ISO 14083:2023 to międzynarodowa norma, która ujednolica metody obliczania i raportowania emisji gazów cieplarnianych (GHG) związanych z transportem towarów i pasażerów. Obejmuje cały łańcuch logistyczny, zarówno w transporcie jedno-, jak i wielomodalnym.
Zakres i zastosowanie
Norma ma zastosowanie do operatorów transportu drogowego, kolejowego, morskiego i lotniczego, firm logistycznych, nadawców i odbiorców towarów, a także zespołów ESG. ISO 14083 wspiera zgodność z regulacjami takimi jak CSRD, GHG Protocol i ESRS.
- Uwzględnia emisje CO₂, CH₄ i N₂O
- Dotyczy transportu i procesów logistycznych (np. rozładunki, puste przebiegi)
- Stosuje alokację emisji w przypadku współdzielenia transportu
Struktura normy
Norma ISO 14083 składa się z następujących sekcji:
- Zakres normy – do jakich operacji ma zastosowanie
- Terminy i definicje – słownictwo dotyczące emisji i transportu
- Zasady ogólne – wymagania dotyczące kompletności i spójności danych
- Ramy obliczeniowe – granice systemowe i źródła danych
- Metody obliczeń – modele kalkulacyjne według rodzaju transportu
- Zarządzanie danymi – dokumentacja, źródła, przechowywanie
- Raportowanie wyników – sposób prezentacji danych
Certyfikacja i wdrożenie
Choć ISO 14083 nie jest normą systemową i nie wymaga formalnej certyfikacji, może być:
- Wdrożona jako dobry standard branżowy
- Audytowana przez niezależne jednostki w ramach ESG
- Zintegrowana z ISO 14001 i ISO 50001
Firmy mogą uzyskać zewnętrzne potwierdzenie zgodności z normą w ramach audytów środowiskowych i przetargów.
Rola audytów
Audyt może obejmować:
- Weryfikację danych źródłowych (GPS, zużycie paliwa, logistyka)
- Sprawdzenie metod obliczeniowych i alokacji emisji
- Analizę spójności i kompletności raportów
Audyty są szczególnie istotne przy raportowaniu ESG, przygotowywaniu sprawozdań dla klientów oraz realizacji celów dekarbonizacji.
Podsumowanie
ISO 14083 to praktyczne narzędzie dla firm chcących rzetelnie raportować i redukować emisje z transportu. Ułatwia zgodność z przepisami i wzmacnia pozycję firmy w kontekście zrównoważonego rozwoju.
