Norma IEC 61025 określa zasady stosowania metody FTA (Fault Tree Analysis) w analizie ryzyka technicznego i bezpieczeństwa systemów złożonych. FTA to jedno z podstawowych narzędzi w inżynierii niezawodności.
Na czym polega FTA?
FTA, czyli Fault Tree Analysis, to metoda analizy przyczynowo-skutkowej, która umożliwia zidentyfikowanie źródeł potencjalnych awarii. W przeciwieństwie do ETA, FTA analizuje drogę od skutku (awarii) wstecz – do możliwych przyczyn pierwotnych.
Zakres normy IEC 61025
IEC 61025 zawiera zasady opracowywania drzewa błędów, symbole logiczne, sposób dokumentowania oraz metody ilościowej oceny ryzyka. Norma jest wykorzystywana w projektowaniu, analizie i ocenie bezpieczeństwa systemów technicznych.
Główne zastosowania FTA
- Inżynieria systemów lotniczych, kosmicznych i wojskowych
- Bezpieczeństwo jądrowe i energetyczne
- Zakłady przemysłowe o dużym ryzyku (ZZR i ZDR)
- Infrastruktura krytyczna (transport, IT, sieci elektroenergetyczne)
- Systemy automatyki i bezpieczeństwa funkcjonalnego
Korzyści z FTA
- Umożliwia identyfikację słabych punktów w systemie
- Wspomaga decyzje projektowe i modernizacyjne
- Pomaga ocenić skutki uszkodzeń i błędów ludzkich
- Stosowana w zgodności z wymaganiami dyrektywy Seveso III
FTA a zgodność z normami
FTA zgodnie z IEC 61025 wspiera zgodność z innymi normami bezpieczeństwa, m.in. ISO 31010 (zarządzanie ryzykiem), IEC 61508 (bezpieczeństwo funkcjonalne) oraz z systemami zarządzania jakością (np. ISO 9001).
Podsumowanie
Norma IEC 61025 opisująca FTA jest niezbędna w ocenie ryzyka awarii, zapewnieniu niezawodności oraz projektowaniu bezpiecznych systemów technologicznych. Stanowi fundament w zarządzaniu bezpieczeństwem technicznym i środowiskowym w zakładach przemysłowych.