Temat „Strefy ryzyka naturalnego” w ramach Załącznika III dyrektywy INSPIRE obejmuje przestrzenne dane dotyczące obszarów narażonych na występowanie zagrożeń naturalnych, takich jak powodzie, osuwiska, lawiny, susze, trzęsienia ziemi czy pożary lasów. Celem jest wspieranie zarządzania ryzykiem, planowania przestrzennego oraz ochrony ludności i infrastruktury.
Zakres danych może obejmować m.in.:
- Strefy zagrożenia powodziowego (np. Q10, Q100 – obszary zalewane raz na 10 lub 100 lat)
- Obszary narażone na osuwiska i erozję gruntu
- Regiony zagrożone pożarami lasów (np. na podstawie wilgotności i pokrycia terenu)
- Strefy sejsmiczne – aktywność tektoniczna i zagrożenia trzęsieniami ziemi
- Obszary suszy i niedoboru wód (np. strefy deficytu wód gruntowych)
Znaczenie danych o strefach ryzyka:
- Umożliwiają zapobieganie i ograniczanie skutków katastrof naturalnych
- Wspierają planowanie przestrzenne i budowlane z uwzględnieniem ryzyka
- Pomagają w opracowywaniu planów zarządzania kryzysowego i ewakuacji
- Są wykorzystywane w ubezpieczeniach i analizach kosztów ryzyka
- Wspomagają działania adaptacyjne do zmian klimatu
Dane te są często tworzone na podstawie modeli hydrologicznych, analiz klimatycznych, zdjęć satelitarnych i informacji geologicznych. INSPIRE zobowiązuje państwa członkowskie do ich udostępniania w ustandaryzowany sposób, tak by mogły być integrowane z danymi o ludności, infrastrukturze, użytkowaniu terenu i obiektach strategicznych.
W Polsce dane o strefach ryzyka naturalnego są opracowywane i udostępniane m.in. przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, IMGW-PIB, Państwowy Instytut Geologiczny oraz publikowane w serwisach takich jak geoportal.gov.pl.