Systemy kaucyjne i zwrotne to skuteczny środek zapobiegania powstawaniu odpadów, wymieniony w Załączniku nr 5 do ustawy o odpadach. Polega on na stosowaniu kaucji za opakowania lub produkty, które po użyciu można zwrócić, aby zostały ponownie wykorzystane, poddane recyklingowi lub napełnieniu.
Na czym polega system kaucyjny?
System działa na zasadzie dodatkowej opłaty (kaucji), którą konsument płaci przy zakupie produktu. Po zwrocie pustego opakowania lub zużytego produktu kaucja jest zwracana. W ten sposób opakowania są zbierane w kontrolowany sposób i trafiają do ponownego użytku lub recyklingu.
Przykłady zastosowania
- butelek szklanych i plastikowych (PET) w branży napojowej,
- puszek aluminiowych,
- opakowań wielorazowych na żywność,
- kapsułek wielokrotnego użytku w branży kawowej.
Korzyści systemów kaucyjnych
- zwiększenie poziomu odzysku i recyklingu opakowań,
- ograniczenie ilości odpadów opakowaniowych w środowisku,
- motywacja konsumentów do segregacji i zwrotu opakowań,
- zmniejszenie zapotrzebowania na nowe surowce do produkcji.
Doświadczenia i przykłady z Europy
Systemy kaucyjne z powodzeniem działają w krajach takich jak Niemcy, Litwa czy Norwegia, gdzie wskaźnik zwrotu opakowań przekracza 90%. W Polsce planowane jest rozszerzenie systemu kaucyjnego na butelki plastikowe, puszki i szkło wielorazowe.
Informacja: Artykuł omawia środek nr 8 z Załącznika nr 5 ustawy o odpadach – systemy kaucyjne i zwrotne jako skuteczne narzędzie ograniczania ilości odpadów opakowaniowych.