H5 to właściwość określona w Załączniku nr 3 do ustawy o odpadach, która oznacza, że odpad może wykazywać działanie szkodliwe na organizmy żywe, w tym człowieka, przy wchłonięciu drogą pokarmową, inhalacyjną lub przez skórę.
Gdzie występują odpady o właściwości H5?
- odpady zawierające metale ciężkie (np. ołów, rtęć, kadm),
- pozostałości po pestycydach, biocydach, środkach ochrony roślin,
- chemikalia laboratoryjne i farmaceutyczne odpady przeterminowane,
- substancje o działaniu mutagennym lub reprotoksycznym.
Dlaczego są niebezpieczne?
Odpady o działaniu szkodliwym mogą powodować uszkodzenia narządów wewnętrznych, zaburzenia neurologiczne, hormonalne i rozrodcze, a także kumulować się w organizmach i środowisku. Ich szkodliwość może być opóźniona i trudna do wykrycia w początkowej fazie.
Jakie zagrożenia stwarzają?
- zatrucia ostre i przewlekłe,
- trwałe uszkodzenia nerek, wątroby, układu nerwowego,
- zwiększone ryzyko chorób nowotworowych,
- skażenie gleby, wody i łańcucha pokarmowego.
Identyfikacja właściwości H5
Klasyfikacja jako H5 opiera się na:
- danych toksykologicznych (LD50, NOAEL, LOAEL),
- oznakowaniu substancji zgodnie z rozporządzeniem CLP (np. GHS06 – czaszka i piszczele),
- badaniach wpływu na zdrowie ludzi i środowisko,
- identyfikacji składników toksycznych w odpadach.
Zasady przechowywania i transportu
- przechowywać w szczelnych, odpowiednio oznakowanych pojemnikach,
- unikać kontaktu z żywnością, wodą pitną i obszarami zamieszkałymi,
- stosować środki ochrony indywidualnej podczas obsługi,
- transport zgodnie z ADR – zależnie od klasy zagrożenia toksycznego (np. klasa 6.1).
Dopuszczalne metody unieszkodliwiania
- D9 – chemiczne i fizykochemiczne przekształcenie,
- D10 – spalanie w wysokotemperaturowych instalacjach z oczyszczaniem spalin,
- D15 – tymczasowe magazynowanie przed unieszkodliwieniem, pod ścisłą kontrolą.
Informacja: Artykuł dotyczy właściwości H5 – działania szkodliwego, zgodnie z Załącznikiem nr 3 do ustawy o odpadach. To jedno z kryteriów uznania odpadu za niebezpieczny.