Czym są zużyte filtry olejowe?
Zużyte filtry olejowe to odpady powstające m.in. w wyniku eksploatacji pojazdów oraz maszyn przemysłowych i rolniczych. Zawierają one pozostałości oleju silnikowego, metale ciężkie, zanieczyszczenia mechaniczne oraz sam nośnik filtracyjny (np. papier, siatka metalowa). Ze względu na swoje właściwości są kwalifikowane jako odpady niebezpieczne.
Najczęściej stosowany kod odpadu to:
- 16 01 07* – filtry olejowe (gwiazdka oznacza odpad niebezpieczny)
🛢️ Magazynowanie i warunki przechowywania
Zużyte filtry olejowe należy przechowywać zgodnie z rozporządzeniem ws. magazynowania odpadów:
- w szczelnych, zamkniętych pojemnikach odpornych na działanie oleju,
- w miejscach zadaszonych, zabezpieczonych przed deszczem i promieniowaniem UV,
- na podłożu nieprzepuszczalnym, z możliwością szybkiego usunięcia wycieków,
- z odpowiednim oznakowaniem (kod odpadu, symbol odpadu niebezpiecznego),
- przez maksymalnie 1 rok – zgodnie z przepisami magazynowymi.
Firmy zbierające lub wytwarzające filtry olejowe w ilości powyżej 100 kg/rok muszą być wpisane do BDO i prowadzić karty przekazania odpadu (KPO) oraz karty ewidencji odpadu.
⚠️ Zagrożenia dla środowiska
Filtry olejowe mogą być źródłem zanieczyszczeń:
- gleby i wód, jeśli są przechowywane nieprawidłowo – zawierają pozostałości oleju i metale ciężkie (np. ołów, cynk, miedź),
- organizmy wodne – pozostałości ropopochodne mogą działać toksycznie (zwroty H410/H411),
- powietrza – przy niekontrolowanym spalaniu wydzielają szkodliwe związki (zakazane w instalacjach nieprzemysłowych).
🔄 Odzysk i unieszkodliwianie
Zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami:
- Drenaż (tzw. hot-draining) – filtry należy opróżnić z resztek oleju (np. przez 12–24 h) – zmniejsza to ilość odpadu niebezpiecznego.
- Demontaż lub zgniatanie – po usunięciu oleju można oddzielić metalowy korpus i przekazać go do recyklingu.
- Odzysk energetyczny lub unieszkodliwienie – pozostałości filtracyjne są zwykle spalane w instalacjach przemysłowych z odpowiednimi pozwoleniami.
Nigdy nie wolno:
- mieszać filtrów z innymi odpadami,
- wyrzucać ich do odpadów komunalnych,
- spalać ich we własnym zakresie.
📄 Obowiązki firm i warsztatów
Podmiot gospodarujący filtrami olejowymi musi:
- być zarejestrowany w BDO (jeśli przekracza limity ilościowe),
- prowadzić dokumentację: KPO i ewidencję odpadów,
- przekazywać filtry tylko firmom z pozwoleniem na odbiór i przetwarzanie odpadów niebezpiecznych,
- przestrzegać przepisów dot. magazynowania, etykietowania i zabezpieczenia miejsca składowania.
📋 Podstawy prawne (stan na 2025 r.)
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. 2023 poz. 1587)
- Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów
- Rozporządzenie z dnia 11 września 2023 r. w sprawie magazynowania odpadów
- Ustawa Prawo ochrony środowiska
- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE
✅ Podsumowanie
Zużyte filtry olejowe, choć często niewielkie gabarytowo, stanowią poważne zagrożenie środowiskowe. Właściwe postępowanie z tym odpadem – zgodne z przepisami i zasadami ochrony środowiska – to nie tylko obowiązek prawny, ale również wyraz odpowiedzialności ekologicznej.
