Wielu przedsiębiorców i placówek medycznych zastanawia się, jak prawidłowo zbierać i przekazywać do utylizacji przeterminowane leki. Ponieważ leki kwalifikowane są jako odpady niebezpieczne, ich zbiórka i utylizacja podlegają szczególnym przepisom. Wyjaśniamy, kto może legalnie zbierać leki oraz kiedy wymagany jest wpis do BDO.
Dlaczego przeterminowane leki to odpady niebezpieczne?
Przeterminowane leki stanowią odpady niebezpieczne w rozumieniu przepisów o odpadach. W katalogu odpadów znajdują się pod kodami:
- 20 01 31* – leki cytotoksyczne i cytostatyczne,
- 20 01 32 – inne odpady lekowe niebędące niebezpiecznymi.
Z tego powodu ich zbieranie, transport oraz przetwarzanie wymaga zachowania specjalnych zasad bezpieczeństwa i posiadania stosownych zezwoleń.
Kto może legalnie zbierać przeterminowane leki od mieszkańców?
Apteki
Apteki mogą prowadzić zbiórkę przeterminowanych leków od osób fizycznych, ustawiając specjalne pojemniki w swoich placówkach. W przypadku takiej działalności:
- leki muszą pochodzić wyłącznie od ludności,
- apteka nie prowadzi działalności w zakresie zbierania odpadów w znaczeniu komercyjnym.
W takim przypadku apteka nie musi być wpisana do BDO w zakresie zbiórki leków.
Gminy i jednostki gminne
Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, jednostki samorządu terytorialnego organizują zbiórkę przeterminowanych leków w ramach systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Zbiórka może być prowadzona np. w PSZOK-ach, aptekach czy specjalnych punktach zbiórki.
Firmy specjalistyczne
Firmy zajmujące się zbieraniem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów lekowych muszą posiadać:
- zezwolenia na zbieranie i transport odpadów niebezpiecznych,
- wpis do rejestru BDO w odpowiednim zakresie,
- zawarte umowy na odbiór i przetwarzanie odpadów w instalacjach posiadających wymagane pozwolenia.
Kiedy potrzebny jest wpis do BDO przy zbiórce leków?
Wpis do rejestru BDO będzie wymagany, gdy:
- zbiórka odpadów lekowych prowadzona jest w ramach działalności gospodarczej,
- odbierane są odpady pochodzące z placówek medycznych (np. szpitali, gabinetów lekarskich, weterynaryjnych).
Dla typowej apteki zbierającej leki od mieszkańców — wpis BDO nie jest wymagany.
Nielegalna zbiórka przeterminowanych leków — jakie kary grożą?
Za nielegalną zbiórkę przeterminowanych leków bez wymaganych zezwoleń grożą:
- administracyjne kary pieniężne do 1 miliona złotych,
- odpowiedzialność karna na podstawie ustawy o odpadach.
Podsumowanie — kto może zbierać leki, a kto nie?
Podmiot | Czy może zbierać leki? | Czy musi mieć wpis BDO? |
---|---|---|
Apteka (tylko od mieszkańców) | TAK | NIE |
Gmina w ramach systemu komunalnego | TAK | NIE |
Firma odbierająca odpady niebezpieczne | TAK | TAK |
Inna firma (bez zezwoleń) | NIELEGALNE | NIELEGALNE |
Dodatkowe wskazówki dla aptek i gmin
- Apteki powinny konsultować szczegóły zbiórek z urzędem gminy lub firmą odbierającą odpady.
- Gminy powinny informować mieszkańców o dostępnych punktach zbiórki przeterminowanych leków.
- Firmy zajmujące się odbiorem odpadów lekowych powinny posiadać pełną dokumentację BDO i aktualne decyzje administracyjne.