13 03 01* Oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory i nośniki ciepła zawierające PCB
| Kod EWC | 13 03 01* |
|---|---|
| Grupa odpadu | 13 – Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) |
| Podgrupa odpadu | 13 03 – Oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory i nośniki ciepła |
| Rodzaj odpadu | 13 03 01* – Oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory i nośniki ciepła zawierające PCB |
| Źródło pochodzenia odpadu | Transformatory, kondensatory (w tym „askarel”), wymienniki ciepła i inne układy, w których stosowano ciecze elektroizolacyjne/nośniki ciepła zawierające PCB. |
| Charakterystyka | Wysoka stabilność termiczna i chemiczna; trwałość w środowisku; silna lipofilowość i bioakumulacja; zaliczane do POP (trwałe zanieczyszczenia organiczne). |
| Parametry fizyko-chemiczne | PCB: gęstość ok. 1,18–1,57 g/cm³ (wzrost wraz z chlorowaniem); niska lotność; niemieszalne z wodą; mieszaniny z olejami mineralnymi mają gęstość zwykle poniżej 1 g/cm³ i zmienną lepkość. |
| Próg klasyfikacyjny PCB | ≥ 50 mg/kg (0,005% m/m) – odpady traktowane jako zawierające PCB zgodnie z rozporządzeniem (UE) w sprawie POP; historycznie eliminacja urządzeń > 500 mg/kg. |
| Zagrożenia (środowisko) | Bardzo toksyczne dla organizmów wodnych; długotrwałe skutki w środowisku; możliwość rozprzestrzeniania w łańcuchu troficznym. |
| Wpływ na zdrowie | Rakotwórczość (IARC 1); toksyczność przewlekła (uszkodzenia wątroby, układu nerwowego); możliwe działanie na rozrodczość i rozwój płodu; kumulacja w tkance tłuszczowej. |
| Zasady przechowywania | Szczelne, certyfikowane opakowania (UN), czytelne oznakowanie „PCB”; pod dachem, na szczelnych wannach wychwytowych; zakaz mieszania z innymi frakcjami; ewidencja sztuk/seriali urządzeń. |
| Transport (ADR) |
Klasa 9. Typowo: UN 2315 „POLYCHLORINATED BIPHENYLS, LIQUID”, PG II (nalepka 9). Dla niskich stężeń w oleju mineralnym możliwe: UN 3082 „ENVIRONMENTALLY HAZARDOUS SUBSTANCE, LIQUID, N.O.S. (contains PCB)”, PG III – wg klasyfikacji nadawcy. Wymagane opakowania/IBC z atestem UN, zabezpieczenie przed wyciekiem; oznakowanie „ryba-drzewo” przy UN 3082. |
| Proces unieszkodliwiania / odzysk | Preferencyjnie wysokotemperaturowe spalanie (D10) w piecach do > 1 100 °C z kontrolą emisji; alternatywnie procesy dechloracji/chemicznego rozkładu w instalacjach specjalistycznych (D9). Recykling materiałowy nie jest dopuszczalny dla frakcji PCB. |
| Uwagi specjalne | PCB zakazane w nowych zastosowaniach; odpady podlegają restrykcyjnym wymogom ewidencji, oznakowania i terminów eliminacji. Każdy przypadek klasyfikuje nadawca na podstawie faktycznego składu. |
| Zawartość składników z Załącznika nr 4 | Węglowodory chlorowane (polichlorowane bifenyle) – substancje niebezpieczne z uwagi na trwałość, toksyczność i bioakumulację. |
| Zagrożenia H (CLP – przykładowe dla PCB/mieszanin) | H350 – Może powodować raka; H372 – Powoduje uszkodzenie narządów w następstwie długotrwałego lub powtarzanego narażenia; H410 – Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki. |
| Środki ostrożności P (przykładowe) | P201, P202, P260, P273, P280, P308+P313, P391, P405, P501. |
| Informacja dodatkowa | Klasyfikacja ADR/H i dobór UN zależą od stężenia PCB i składu mieszaniny; obowiązkowa weryfikacja aktualnych przepisów i kart SDS oraz badań laboratoryjnych (np. GC-ECD). |