Metody badawcze parametrów decydujących o regeneracji olejów odpadowych
Metoda grawimetryczna – Filtracja próbki
Wprowadzenie:
Metoda grawimetryczna służy do oznaczania zawartości substancji nierozpuszczalnych w olejach odpadowych, co jest jednym z kluczowych parametrów decydujących o ich przydatności do regeneracji. Polega na przefiltrowaniu próbki przez specjalny filtr, który zatrzymuje cząstki nierozpuszczalne, a następnie na ich wysuszeniu i zważeniu.
Przebieg badania:
- Przygotowanie próbki:
- Próbka oleju odpadowego jest homogenizowana, aby zapewnić równomierne rozmieszczenie substancji nierozpuszczalnych.
- Filtracja:
- Próbka oleju (np. 100 ml) jest przefiltrowana przez specjalny filtr (np. filtr membranowy z porami o średnicy 0,45 µm) przy użyciu systemu próżniowego lub lejka grawitacyjnego.
- Proces odbywa się w temperaturze pokojowej lub podgrzanej, jeśli olej jest zbyt lepki.
- Suszenie pozostałości:
- Filtr z pozostałościami jest suszony w piecu laboratoryjnym w temperaturze 105°C, aby usunąć wszelką wilgoć i rozpuszczalniki.
- Czas suszenia wynosi zwykle 1–2 godziny.
- Pomiar masy:
- Filtr z osadem jest ważony przed i po filtracji na precyzyjnej wadze analitycznej.
- Obliczenie wyniku:
- Zawartość substancji nierozpuszczalnych jest wyrażana w procentach wagowych: \text{Substancje nierozpuszczalne (%) } = \frac{\text{Masa pozostałości na filtrze}}{\text{Masa próbki}} \times 100
Wyposażenie laboratoryjne:
- System filtracyjny:
- Filtr membranowy (np. z tworzyw PTFE, nylonu lub celulozy) o odpowiedniej średnicy porów (np. 0,45 µm).
- Lejek filtracyjny grawitacyjny lub próżniowy.
- Piec laboratoryjny:
- Z możliwością utrzymania temperatury 105°C ± 2°C.
- Waga analityczna:
- O dokładności co najmniej 0,0001 g.
- Naczynia wagowe:
- Do przechowywania i ważenia filtrów z pozostałościami.
- Rozpuszczalniki:
- Do płukania filtra, np. heksan lub toluen.
Lista norm dla metody oznaczania substancji nierozpuszczalnych:
- ASTM International:
- ASTM D893: „Standard Test Method for Insolubles in Used Lubricating Oils.”
- ASTM D4055: „Standard Test Method for Determination of Insoluble Contaminants in Used Lubricating Oils.”
- ISO (International Organization for Standardization):
- ISO 4407: „Hydraulic fluid power – Fluids – Method for particle contamination analysis by the counting method using a microscope.”
- DIN (Deutsches Institut für Normung):
- DIN 51419: „Testing of used oils – Determination of insoluble matter.”
- PN (Polska Norma):
- PN-EN ISO 13320: „Analiza wielkości cząstek – Metody dyfrakcji laserowej.”
Zastosowanie wyników:
Oznaczenie zawartości substancji nierozpuszczalnych w olejach odpadowych umożliwia ocenę ich przydatności do regeneracji. Zbyt wysoka zawartość tych substancji (powyżej 2%) wskazuje na konieczność zastosowania wstępnych procesów oczyszczania, takich jak filtracja mechaniczna, dekantacja lub wirówkowanie.
