Wykrywanie przestępstw dzięki systemowi BDO – jak baza danych pomaga organom ścigania?
Data publikacji:
System BDO (Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami) odgrywa kluczową rolę nie tylko w ewidencji odpadów, lecz także w identyfikacji nieprawidłowości i przestępstw środowiskowych. Organy państwowe coraz częściej wykorzystują dane z BDO do kontroli i ścigania wykroczeń oraz przestępstw związanych z odpadami.
Nowe uprawnienia dla KAS i IOŚ
Od grudnia 2024 r. dostęp do systemu BDO uzyskały także:
- Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) – do wykrywania nadużyć finansowych i karuzel VAT przy obrocie odpadami,
- Instytut Ochrony Środowiska – PIB – w celu analizy danych i przygotowywania raportów środowiskowych.
Dzięki temu możliwe jest krzyżowe sprawdzanie danych z różnych źródeł oraz szybka reakcja na podejrzenia przestępstw.
Przestępstwa z art. 183 kodeksu karnego
Zgodnie z raportem NIK i danymi GIOŚ, najwięcej spraw wykrytych dzięki analizie BDO dotyczy art. 183 KK:
- 2 857 spraw wszczętych,
- 1 010 przypadków stwierdzonych,
- 718 sprawców wykrytych – skuteczność 71,1%.
Chodzi m.in. o nielegalne składowanie odpadów, brak ewidencji, fałszowanie kart przekazania (KPO) i inne wykroczenia środowiskowe.
Przykłady wykrytych nieprawidłowości
- Przechowywanie odpadów po upływie dopuszczalnego czasu magazynowania.
- Różnice między rzeczywistym stanem magazynowym a deklaracjami w BDO.
- Brak wpisu do rejestru przy jednoczesnym prowadzeniu działalności odpadowej.
W wielu przypadkach działania kontrolne WIOŚ były poprzedzone analizą danych w BDO, co umożliwiło szybszą interwencję.
Podsumowanie
BDO nie jest jedynie narzędziem administracyjnym. To skuteczny mechanizm nadzoru i prewencji, który wspiera organy ochrony środowiska, skarbowe i ścigania. Dzięki integracji z innymi instytucjami możliwe jest identyfikowanie przestępstw na styku środowiska, gospodarki i podatków.
