Seiketsu (Standaryzacja) – Przykłady
Seiketsu, czyli standaryzacja, to czwarty krok w metodologii 5S. Polega na utrzymaniu osiągniętych rezultatów z wcześniejszych kroków (Seiri, Seiton, Seiso) poprzez wprowadzenie jasnych, powtarzalnych zasad i procedur. Dzięki temu standardy czystości, organizacji i porządku są utrzymywane na stałym poziomie.
Przykłady w środowisku produkcyjnym:
- Procedury sprzątania:
- Opracowanie harmonogramów regularnego czyszczenia maszyn i stanowisk pracy.
- Ustalenie, kto i w jaki sposób odpowiada za sprzątanie.
- Oznaczenie miejsc na narzędzia:
- Tablice cieni z konturami narzędzi, aby zawsze wracały na swoje miejsce.
- Etykiety na pojemnikach z materiałami do łatwej identyfikacji.
- Standaryzacja kolorów:
- Użycie kolorowych oznaczeń dla różnych kategorii narzędzi lub materiałów (np. zielony dla bezpiecznych, czerwony dla uszkodzonych).
- Procedury kontroli jakości:
- Wprowadzenie standardowych list kontrolnych, które każdy pracownik musi regularnie wypełniać.
Przykłady w biurze:
- Organizacja dokumentów:
- Tworzenie standardowych szablonów dla plików cyfrowych i fizycznych (np. dokumenty projektu, faktury, umowy).
- Wyznaczenie dedykowanych miejsc na ważne dokumenty (np. segregatory oznaczone datami lub kategoriami).
- Standaryzacja przestrzeni roboczej:
- Wytyczne dotyczące układu biurek (np. minimalna liczba przedmiotów na blacie).
- Stworzenie instrukcji obsługi urządzeń biurowych (drukarki, skanery).
- Procedury codziennych działań:
- Określenie zasad zamykania biura, gaszenia świateł i wyłączania urządzeń po godzinach pracy.
Przykłady w magazynie:
- Standaryzacja przechowywania towarów:
- Wyznaczenie określonych miejsc na różne rodzaje produktów z odpowiednimi etykietami.
- Oznaczenie regałów kolorami zgodnie z kategoriami (np. materiały łatwopalne, chemiczne, spożywcze).
- Wprowadzenie zasad FIFO (First In, First Out):
- Rotacja towarów, aby starsze zapasy były wykorzystywane w pierwszej kolejności.
- System oznaczeń na podłodze:
- Linie na podłodze wskazujące ścieżki transportowe i miejsca na palety.
Przykłady w warsztacie:
- Instrukcje obsługi narzędzi:
- Wywieszenie instrukcji obsługi w widocznych miejscach przy maszynach i narzędziach.
- Standaryzacja konserwacji maszyn:
- Tworzenie harmonogramów przeglądów i konserwacji z przypisaniem odpowiedzialnych osób.
- Jednolite przechowywanie materiałów:
- Wyznaczenie miejsc na konkretne narzędzia i wprowadzenie reguły odkładania ich na miejsce po użyciu.
Przykłady w domu:
- Standaryzacja sprzątania:
- Harmonogram codziennego, tygodniowego i miesięcznego sprzątania dla domowników.
- Organizacja kuchni:
- Standaryzowane miejsca na przyprawy, naczynia i przybory kuchenne.
- System porządkowania szafy:
- Wyznaczenie zasad sezonowej rotacji ubrań (np. ubrania zimowe na górze latem).
Przykłady w przestrzeniach publicznych:
- Szkoły i placówki edukacyjne:
- Standaryzacja rozmieszczenia mebli w klasach i tablic informacyjnych na korytarzach.
- Parki i przestrzenie publiczne:
- Wyznaczenie miejsc na kosze na śmieci i tablice z zasadami korzystania z parku.
Korzyści ze stosowania Seiketsu:
- Zwiększenie efektywności i produktywności dzięki spójności w działaniach.
- Łatwiejsze szkolenie nowych pracowników poprzez jasne procedury.
- Utrzymanie porządku na stałym poziomie bez konieczności częstego wprowadzania zmian.
Seiketsu jest kluczowym elementem pozwalającym na trwałe utrzymanie efektów poprzednich kroków 5S.