To układy technologiczne, które jednocześnie wytwarzają energię elektryczną i ciepło w jednym procesie technologicznym.
Dzięki połączeniu tych dwóch procesów, systemy kogeneracyjne charakteryzują się wysoką efektywnością energetyczną, sięgającą nawet 90%, w porównaniu do tradycyjnych metod, gdzie energia jest produkowana oddzielnie.
Zasada działania:
System kogeneracyjny opiera się na pracy jednostki wytwarzającej energię elektryczną, np. silnika spalinowego, turbiny gazowej lub kotła parowego. Energia cieplna, która w tradycyjnych układach byłaby tracona w procesie chłodzenia, jest tutaj odzyskiwana i wykorzystywana np. do ogrzewania budynków, procesów przemysłowych lub przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Rodzaje systemów kogeneracyjnych:
- Mała kogeneracja – wykorzystywana w mniejszych obiektach, takich jak hotele, szpitale, osiedla mieszkaniowe.
- Duża kogeneracja – stosowana w zakładach przemysłowych i elektrociepłowniach miejskich.
Zalety:
- Oszczędność paliwa dzięki wspólnemu procesowi wytwarzania energii.
- Redukcja emisji CO₂ w porównaniu do oddzielnej produkcji ciepła i energii elektrycznej.
- Zmniejszenie strat przesyłu energii.
- Możliwość wykorzystania lokalnych źródeł energii, w tym paliw odnawialnych.
Wady:
- Wysokie koszty inwestycyjne.
- Konieczność dopasowania zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną.
- Ograniczenia w dostępności paliw lub źródeł energii.
