Karty Charakterystyki (SDS – Safety Data Sheets) to dokumenty dostarczające szczegółowych informacji o substancjach chemicznych lub mieszaninach, które są niezbędne do bezpiecznego ich stosowania, przechowywania, transportu oraz utylizacji. Karty te są kluczowym elementem systemów takich jak GHS (Globally Harmonized System) i REACH.
Cel i znaczenie kart SDS
- Ochrona zdrowia i środowiska:
- Informowanie użytkowników o potencjalnych zagrożeniach związanych z chemikaliami.
- Zapewnienie wskazówek dotyczących postępowania w sytuacjach awaryjnych.
- Przestrzeganie regulacji:
- SDS są wymagane przez prawo w większości krajów jako część systemu zarządzania chemikaliami.
- Wsparcie dla użytkowników:
- Przekazywanie szczegółowych informacji o środkach ostrożności i wymaganiach bezpieczeństwa.
Struktura karty SDS
Karta SDS składa się z 16 obowiązkowych sekcji, które obejmują kluczowe informacje o danej substancji lub mieszaninie:
- Identyfikacja substancji/mieszaniny:
- Nazwa produktu, zastosowania oraz dane producenta.
- Identyfikacja zagrożeń:
- Klasyfikacja zagrożeń, piktogramy, zwroty H (zagrożenia) i P (środki ostrożności).
- Skład/informacja o składnikach:
- Lista substancji niebezpiecznych oraz ich stężenia.
- Środki pierwszej pomocy:
- Postępowanie w przypadku narażenia drogą wziewną, kontaktu ze skórą, oczami lub połknięcia.
- Postępowanie w przypadku pożaru:
- Rodzaje środków gaśniczych i szczególne środki ochrony.
- Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia:
- Metody czyszczenia i zabezpieczania.
- Postępowanie z substancjami/mieszaninami:
- Zalecenia dotyczące bezpiecznego użytkowania i magazynowania.
- Kontrola narażenia i środki ochrony indywidualnej:
- Informacje o sprzęcie ochrony osobistej (PPE).
- Właściwości fizyczne i chemiczne:
- Informacje takie jak pH, temperatura zapłonu, stan skupienia.
- Stabilność i reaktywność:
- Informacje o możliwych reakcjach chemicznych i warunkach, których należy unikać.
- Informacje toksykologiczne:
- Opis potencjalnych skutków zdrowotnych.
- Informacje ekologiczne:
- Wpływ na środowisko, toksyczność wodna.
- Postępowanie z odpadami:
- Zalecenia dotyczące utylizacji.
- Informacje dotyczące transportu:
- Klasyfikacja ADR, IMDG, IATA.
- Informacje prawne:
- Zgodność z regulacjami (np. REACH, CLP).
- Inne informacje:
- Dodatkowe szczegóły, źródła danych.
Korzyści z SDS
- Bezpieczeństwo pracowników:
- Informacje o środkach ochrony indywidualnej i postępowaniu awaryjnym.
- Zgodność z przepisami:
- Spełnienie wymagań regulacyjnych dotyczących chemikaliów.
- Ochrona środowiska:
- Ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko dzięki odpowiedniemu zarządzaniu odpadami.
Obowiązki przedsiębiorstw
- Producenci i importerzy:
- Muszą dostarczać SDS dla substancji i mieszanin klasyfikowanych jako niebezpieczne.
- Pracodawcy:
- Muszą zapewnić dostęp do SDS i przeszkolenie pracowników w zakresie korzystania z nich.
Powiązania z innymi systemami
- GHS: SDS są integralną częścią GHS, zawierając informacje o klasyfikacji chemikaliów.
- REACH: Wymóg SDS jest kluczowym elementem zgodności z regulacją REACH.