Pełna nazwa:
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. 2023 poz. 1587).
Cel ustawy:
Ustawa o odpadach reguluje zasady gospodarowania odpadami w Polsce, w tym ich zapobieganie, minimalizowanie ilości, odzysk oraz unieszkodliwianie, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Ustawa wdraża także przepisy unijne w zakresie gospodarki odpadami.
Zakres ustawy:
- Definicje i podstawowe pojęcia:
- Odpady, gospodarowanie odpadami, unieszkodliwianie, recykling, odzysk, hierarchia postępowania z odpadami.
- Obowiązki w zakresie gospodarowania odpadami:
- Obowiązki wytwórców odpadów, ich posiadaczy oraz jednostek zajmujących się przetwarzaniem.
- Zapobieganie powstawaniu odpadów.
- Hierarchia gospodarowania odpadami:
- Zapobieganie powstawaniu odpadów.
- Przygotowanie do ponownego użycia.
- Recykling.
- Inne metody odzysku.
- Unieszkodliwianie.
- Przepisy dotyczące prowadzenia ewidencji odpadów:
- Wymóg prowadzenia ewidencji w systemie BDO (Baza Danych Odpadowych).
- Obowiązek sporządzania rocznego sprawozdania o gospodarowaniu odpadami.
- Zasady składowania odpadów:
- Wymogi dla składowisk odpadów.
- Zasady budowy, eksploatacji i zamknięcia składowisk.
- Przepisy dotyczące transportu odpadów:
- Wymogi dla podmiotów przewożących odpady.
- Konieczność zgłoszenia transportu w systemie SENT w przypadku niektórych kategorii odpadów.
- Odpady niebezpieczne:
- Szczególne regulacje dotyczące zbierania, przechowywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych.
- Kontrola i nadzór:
- Kompetencje organów ochrony środowiska w zakresie kontroli gospodarki odpadami.
- Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów ustawy.
Najważniejsze obowiązki wynikające z ustawy:
- Wytwórcy odpadów są zobowiązani do zapobiegania ich powstawaniu i prowadzenia ich ewidencji.
- Odpady powinny być zbierane i przekazywane podmiotom posiadającym odpowiednie zezwolenia.
- Podmioty przetwarzające odpady muszą uzyskać decyzję administracyjną (zezwolenie na zbieranie, przetwarzanie lub składowanie odpadów).
- Obowiązek rejestracji w systemie BDO dla przedsiębiorstw wytwarzających, transportujących lub przetwarzających odpady.
Sankcje za nieprzestrzeganie ustawy:
- Wysokie kary finansowe za:
- Nieprowadzenie ewidencji odpadów.
- Nielegalne składowanie lub transport odpadów.
- Naruszenie przepisów dotyczących odpadów niebezpiecznych.
- Możliwość cofnięcia zezwoleń na działalność gospodarczą związaną z odpadami.
Podstawy prawne wynikające z UE:
Ustawa implementuje szereg dyrektyw unijnych, m.in.:
- Dyrektywa 2008/98/WE o odpadach (Ramowa dyrektywa odpadowa).
- Dyrektywa 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów.
