Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. 2022 poz. 2625) reguluje gospodarowanie wodami w Polsce, mając na celu ochronę zasobów wodnych oraz ich zrównoważone wykorzystanie. Obejmuje przepisy dotyczące zarządzania wodami, ochrony przed zanieczyszczeniami oraz zapewnienia bezpieczeństwa wodnego.
Główne założenia ustawy Prawo wodne
- Cele ustawy:
- Ochrona zasobów wodnych przed degradacją.
- Zapewnienie odpowiedniej jakości wód powierzchniowych i podziemnych.
- Zrównoważone gospodarowanie wodami, uwzględniające potrzeby środowiska, gospodarki i społeczeństwa.
- Zakres regulacji:
- Podział wód na publiczne i prywatne.
- Zasady korzystania z wód, w tym pozwolenia wodnoprawne.
- Ochrona przed powodziami i suszami.
- Ochrona wód przed zanieczyszczeniami.
- Opłaty za korzystanie ze środowiska wodnego.
- Organy odpowiedzialne:
- Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie – główny podmiot zarządzający zasobami wodnymi w Polsce.
- Inspekcja Ochrony Środowiska – odpowiedzialna za nadzór nad przestrzeganiem przepisów.
Akty wykonawcze związane z ochroną środowiska
1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie Planu przeciwdziałania skutkom suszy
- Określa działania mające na celu minimalizowanie skutków suszy, w tym zarządzanie retencją wodną oraz modernizację systemów melioracyjnych.
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2021 r. w sprawie szczegółowych warunków korzystania z wód regionu wodnego
- Ustala warunki korzystania z wód w poszczególnych regionach wodnych, uwzględniając ich dostępność i jakość.
3. Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 24 września 2020 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego
- Lista substancji, których uwalnianie do wód jest ograniczone lub zakazane, np. metale ciężkie, związki azotu i fosforu.
4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 grudnia 2020 r. w sprawie opłat za usługi wodne
- Regulacje dotyczące opłat za pobór wód, odprowadzanie ścieków oraz korzystanie z urządzeń wodnych.
5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 czerwca 2019 r. w sprawie sposobu prowadzenia pomiarów jakości wód powierzchniowych
- Szczegółowe zasady monitorowania jakości wód powierzchniowych, w tym częstotliwość pomiarów i metody badawcze.
6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 sierpnia 2020 r. w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniami azotanami
- Zasady ochrony wód przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z rolnictwa, zgodnie z wymaganiami Dyrektywy Azotanowej.
Kluczowe przepisy ochrony środowiska w ramach Prawa wodnego
- Strefy ochronne ujęć wody:
- Wyznaczanie stref ochronnych dla ujęć wody pitnej w celu ograniczenia zanieczyszczeń.
- Monitoring i ocena jakości wód:
- Obowiązek prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych i podziemnych oraz sporządzania raportów o ich stanie.
- Zasady odprowadzania ścieków:
- Obowiązek oczyszczania ścieków przed ich wprowadzeniem do wód.
- Limity emisji zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska wodnego.
- Zapobieganie zanieczyszczeniom:
- Zakaz stosowania i uwalniania substancji szczególnie niebezpiecznych w obszarach ochronnych wód.
- Retencja wodna:
- Promowanie budowy zbiorników retencyjnych i rozwiązań zwiększających magazynowanie wody w glebie.
Znaczenie Prawa wodnego dla ochrony środowiska
Ustawa Prawo wodne i akty wykonawcze mają kluczowe znaczenie dla ochrony zasobów wodnych w Polsce, przyczyniając się do poprawy jakości wód, ochrony ekosystemów oraz zrównoważonego gospodarowania wodami. Są fundamentem działań na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym, w tym suszom i powodziom.