W ramach Prawa ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1973) wprowadzono system pozwoleń na korzystanie ze środowiska, który reguluje działalność podmiotów mających wpływ na zasoby naturalne i jakość środowiska. Pozwolenia te są kluczowym instrumentem ochrony środowiska, umożliwiającym monitorowanie i kontrolowanie działalności gospodarczej pod kątem jej wpływu na środowisko.
Rodzaje pozwoleń na korzystanie ze środowiska:
1. Pozwolenia emisyjne
Pozwolenia emisyjne dotyczą wprowadzania zanieczyszczeń do poszczególnych elementów środowiska, takich jak powietrze, woda czy gleba.
- Zakres:
- Emisja gazów i pyłów do powietrza.
- Odprowadzanie ścieków do wód lub ziemi.
- Składowanie odpadów.
- Podstawowe wymagania:
- Określenie dopuszczalnych poziomów emisji zanieczyszczeń.
- Zastosowanie technologii minimalizujących emisję.
- Obowiązek monitorowania poziomów emisji.
- Przykład zastosowania:
Elektrownie i zakłady przemysłowe są zobowiązane do uzyskania pozwoleń na emisję dwutlenku węgla, pyłów czy innych substancji szkodliwych.
2. Pozwolenia wodnoprawne
Pozwolenia wodnoprawne regulują korzystanie z wód i odprowadzanie ścieków, zgodnie z zasadami ochrony zasobów wodnych.
- Zakres:
- Pobór wód powierzchniowych i podziemnych.
- Odprowadzanie ścieków do rzek, jezior lub innych zbiorników wodnych.
- Budowa urządzeń wodnych (np. zapór, przepustów).
- Podstawowe wymagania:
- Ocena wpływu na ekosystemy wodne.
- Zastosowanie systemów oczyszczania ścieków.
- Monitorowanie jakości wód.
- Przykład zastosowania:
Zakład przemysłowy pobierający wodę z rzeki do celów chłodniczych i odprowadzający ją po użyciu musi uzyskać pozwolenie wodnoprawne.
Procedura uzyskania pozwoleń
- Wniosek: Podmiot zobowiązany do uzyskania pozwolenia składa wniosek do odpowiedniego organu ochrony środowiska (np. WIOŚ lub regionalnego zarządu gospodarki wodnej).
- Dokumentacja: Wniosek musi zawierać opis działalności, analizę jej wpływu na środowisko oraz plan działań minimalizujących negatywne skutki.
- Ocena: Organ przeprowadza ocenę wniosku, uwzględniając m.in. zgodność z przepisami i lokalnymi warunkami środowiskowymi.
- Wydanie pozwolenia: Pozwolenie określa warunki korzystania ze środowiska, limity emisji oraz wymagania monitorowania.
Znaczenie pozwoleń na korzystanie ze środowiska:
- Ochrona zasobów naturalnych: Pozwolenia zapewniają kontrolę nad korzystaniem z ograniczonych zasobów, takich jak woda czy powietrze.
- Zapobieganie zanieczyszczeniom: Dzięki limitom emisji minimalizuje się negatywne skutki działalności przemysłowej.
- Monitorowanie i kontrola: Pozwolenia umożliwiają organom ochrony środowiska śledzenie działalności i egzekwowanie przepisów.
- Zrównoważony rozwój: Regulacje wspierają harmonijny rozwój gospodarczy przy jednoczesnym zachowaniu równowagi ekologicznej.
Podstawa prawna
Pozwolenia emisyjne i wodnoprawne są regulowane przez:
- Ustawę Prawo ochrony środowiska.
- Prawo wodne (ustawa z dnia 20 lipca 2017 r.).
