Na podstawie analizy zużytych olejów silnikowych
Najczęstsze zagrożenia i sposoby ich uniknięcia:
- Stary olej zalegający w silniku prowadzi do korozji łożysk i elementów roboczych. Zaleca się unikanie długotrwałego przechowywania pojazdu z nieświeżym olejem. Przed sezonowym postojem warto wykonać wymianę.
- Nagromadzona sadza i osady w oleju mogą zatykać kanały smarowania, zwiększając tarcie i przyspieszając zużycie silnika. Stosowanie oleju niskiej jakości lub nadmierne wydłużanie interwałów wymiany sprzyja powstawaniu takich zanieczyszczeń.
- Spadek lepkości oleju skutkuje osłabieniem filmu smarnego i gorszą ochroną powierzchni trących. Zbyt rzadka ciecz nie jest w stanie zapewnić odpowiedniej ochrony przy wysokich temperaturach i obciążeniu.
- Obecność paliwa w oleju może być skutkiem nieszczelnych wtryskiwaczy lub nadmiernego rozruchu zimnego silnika. Rozcieńczenie oleju pogarsza jego właściwości smarne i przyspiesza degradację. Problem często dotyczy silników używanych wyłącznie na krótkich dystansach.
- Woda obecna w oleju silnikowym może prowadzić do powstawania rdzy i emulsji, a także do przyspieszonej degradacji dodatków uszlachetniających. Należy zdiagnozować źródło wilgoci – może to być kondensacja, uszczelka pod głowicą lub niewłaściwe użytkowanie.
- Zanieczyszczenia przedostające się przez niesprawny lub źle zamontowany filtr powietrza zwiększają ścieranie i przyczyniają się do powstawania szlamu w oleju. Zbyt długi czas eksploatacji filtra, jego przypadkowe uszkodzenie lub niewłaściwe czyszczenie (np. sprężonym powietrzem) może doprowadzić do szybkiej degradacji środka smarnego.
- Stosowanie olejów niewiadomego pochodzenia, sprzedawanych luzem lub z niepewnych źródeł, niesie ryzyko użycia produktów zafałszowanych lub niespełniających norm. Niska cena takich olejów może oznaczać wyższe koszty naprawy silnika w przyszłości.
Dobre praktyki eksploatacyjne:
Olej należy wymieniać zgodnie z harmonogramem producenta pojazdu, uwzględniając realne warunki użytkowania. W ciężkich warunkach, takich jak jazda w korkach, w zapyleniu lub przy dużych obciążeniach, zaleca się skrócenie interwałów serwisowych.
Każda wymiana oleju powinna obejmować także wymianę filtra oleju.
Wybór środka smarnego powinien uwzględniać zarówno lepkość według SAE, jak i klasę jakości API, ACEA lub ILSAC, zgodną z zaleceniami producenta.
W przypadku pojazdów flotowych lub eksploatowanych intensywnie, warto wykonywać okresowe analizy zużytego oleju w laboratorium. Pozwala to na wczesne wykrycie zanieczyszczeń, spadku jakości oleju lub problemów z silnikiem.
Dobrze dobrany, regularnie wymieniany olej stanowi najtańsze i najskuteczniejsze zabezpieczenie silnika przed kosztownymi awariami.