Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2022 (KPGO 2022), uchwalony 1 lipca 2016 r., wskazuje jako jeden z kluczowych filarów systemu gospodarki odpadami krajową, zintegrowaną sieć zbiórki olejów odpadowych, opartą na współpracy organizacji odzysku, gmin i zakładów przetwarzających.
Podstawa prawna i cele
KPGO 2022 powstał na podstawie ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach i dyrektywy 2008/98/WE. System zbiórki olejów odpadowych ma:
- zapewnić dostępność punktów zbiórki (PSZOK, warsztaty, stacje serwisowe),
- umożliwić prawidłowe przekazanie do recyklingu i odzysku,
- ograniczyć nielegalne praktyki (np. nielegalne spalanie czy wylewanie olejów),
- zagwarantować potwierdzenie recyklingu i dokumentację w BDO.
Struktura sieci zbiórki
Sieć opiera się na następujących elementach:
- Organizacje odzysku – koordynują zbiórkę, finansowanie i sprawozdawczość (np. Oiler OO).
- Punkty zbiórki – warsztaty, stacje serwisowe, PSZOK, które gromadzą oleje od użytkowników końcowych.
- Recyklerzy – odbierają i regenerują oleje, dostarczając dokumentację i KPO.
Efektywność i korzyści
- Zapewnienie pokrycia całego kraju, także mniejszych miejscowości, dzięki m.in. PSZOK-om.
- Zwiększenie poziomu zbiórki i odzysku – oleje traktowane są jako surowce wtórne w modelu gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ).
- Ograniczenie zagrożeń dla środowiska poprzez eliminację nielegalnego składowania i spalania olejów.
Wyzwania w realizacji
Pomimo ustaleń KPGO, praktyczna implementacja napotyka na:
- niedostateczną liczbę punktów w małych gminach, gdzie brakuje PSZOK-ów z przyjmowaniem olejów;
- trudności organizacyjne i edukacyjne – wielu użytkowników nie wie, jak przekazywać oleje poprawnie;
- konieczność lepszej kontroli i raportowania (BDO, KPO) by zapobiec nadużyciom.
Rekomendacje
- Rozbudowa i standaryzacja PSZOK-ów, także na obszarach wiejskich;
- Kampanie edukacyjne dla użytkowników – PSZOK, warsztatów, samorządów;
- Wzmocnienie rynku – ułatwienia dla recyklerów i zbieraczy, współpraca organizacji odzysku.
