Dlaczego niemarnowanie żywności ma tak duże znaczenie? Marnowanie żywności to nie tylko kwestia pełnego lub pustego talerza. To ogromne straty środowiskowe, finansowe i społeczne, których skala zaskakuje. W tym artykule przyglądamy się, dlaczego walka z marnowaniem jedzenia powinna być naszym wspólnym priorytetem.
Żywność to zasób – nie tylko produkt
Badania pokazują, że ponad jedna trzecia wyprodukowanej na świecie żywności trafia do kosza. Oznacza to, że marnujemy nie tylko samo jedzenie, ale także wszystko, co było potrzebne do jego wyprodukowania: wodę, ziemię, energię, pracę ludzką. Produkcja jednego kilograma wołowiny to nawet 15 tysięcy litrów wody. Każdy chleb, który wyrzucamy, to stracony zasób – od pola zboża po piekarnię.
Marnowanie żywności a klimat
Rozkładające się na wysypiskach resztki jedzenia produkują metan – gaz cieplarniany 25 razy silniejszy od CO₂. Według FAO, gdyby marnowanie żywności było państwem, byłoby trzecim największym emitentem gazów cieplarnianych na świecie, po Chinach i USA. To oznacza, że każdy zmarnowany posiłek realnie przyczynia się do zmian klimatycznych.
Koszty ekonomiczne – globalne i lokalne
Straty żywności to również ogromne koszty ekonomiczne. FAO szacuje, że globalnie marnowanie jedzenia kosztuje ponad 1 bilion dolarów rocznie. W Polsce, według raportu Federacji Polskich Banków Żywności, przeciętne gospodarstwo domowe wyrzuca rocznie jedzenie warte od 2 do 3 tysięcy złotych.
To także obciążenie dla budżetów samorządów – odpady żywnościowe stanowią istotną część odpadów komunalnych, co generuje dodatkowe koszty ich zagospodarowania.
Społeczny paradoks: głód i nadmiar
Wyrzucając jedzenie, nie tylko marnujemy zasoby, ale też ignorujemy problem niedożywienia. Wciąż zbyt wiele osób w Polsce i na świecie ma ograniczony dostęp do wartościowej żywności, a w tym samym czasie tony jedzenia nadającego się do spożycia trafiają na wysypiska. To społeczna nierówność, którą możemy i powinniśmy niwelować m.in. poprzez wsparcie banków żywności i inicjatyw społecznych.
W kolejnym artykule z serii wyzwania kwietniowego przyjrzymy się praktycznym sposobom, jak ograniczyć marnowanie żywności na co dzień – w domu, w pracy i podczas zakupów. Już teraz możemy działać, wybierając rozsądniej, planując posiłki i korzystając z narzędzi, które pomagają odzyskiwać nadwyżki.
Przeczytaj pierwszy artykuł z serii: Unijne regulacje na rzecz niemarnowania żywności
Już wkrótce w serii: Niemarnowanie w praktyce – proste sposoby na codzienne wybory, które mają znaczenie
Żródła: Platforma agendy ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa FAOSTAT; Federacja Polskich Banków Żywności Raporty, publikacje | Banki Żywności
